Σχετικά με τη «Χρυσή Αυγή», τις εκλογές και τις τελευταίες δημοσκοπήσεις

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις που δημοσιεύτηκαν, έδιναν από 3,5% - 5% στη «Χρυσή Αυγή». Οι μυστικές δημοσκοπήσεις που δημοσιεύονται στο Internet, δίνουν μέχρι και 8% στη «Χρυσή Αυγή». Στις προηγούμενες εκλογές η «Χρυσή Αυγή» είχε πάρει ποσοστό περίπου 0,5%.

Τα ποσοστά που δίνουν οι δημοσκοπήσεις στη «Χ.Α.» αντιστοιχούν σε 500.000-600.000 ψήφους.

Η πλειοψηφία των παραπάνω ψηφοφόρων δεν έχει δει ούτε μια φορά τον Αρχηγό ή άλλο εκπρόσωπο του Κόμματος, (κανείς τους δεν έχει εμφανιστεί σε μεγάλο Κανάλι), οι περισσότεροι δεν ξέρουν ούτε το όνομα του Αρχηγού του κόμματος, οι περισσότεροι δεν ξέρουν από ποιους και πώς έχει εκλεγεί ο Αρχηγός του κόμματος, δεν ξέρουν ποιες είναι οι επίσημες και ανεπίσημες θέσεις του κόμματος για τα πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα του τόπου, οι περισσότεροι δεν ξέρουν το έμβλημα του κόμματος και υποθέτω δεν ξέρουν ούτε έναν από τους υποψήφιους βουλευτές του κόμματος, όπως πιθανόν δεν ξέρουν ούτε ένα μέλος αυτού του κόμματος.

Να υποθέσω ότι κάποιοι συμπολίτες μας έχουν δώσει «ραντεβού στα τυφλά με την Ιστορία» ή χειρότερα συνεχίζουν να ψηφίζουν τόσο ανεύθυνα όπως όταν ψήφιζαν ΠΑΣΟΚ ή Ν.Δ.

Ο αρχηγός του κόμματος της «Χρυσής Αυγής» σε πρόσφατη συνέντευξη που έδωσε στο «Κόντρα Channel» δήλωσε ότι είναι θαυμαστής του καθεστώτος της Χούντας των συνταγματαρχών που επιβλήθηκε στην χώρα από το 1967-1974 και ότι θαυμάζει ιδιαίτερα τον τότε αξιωματικό της Χούντας «Ντερτιλή». Επειδή έχουν περάσει 38 χρόνια από την πτώση της χούντας των συνταγματαρχών και όσοι είναι μικρότεροι από 48 ετών δεν έχουν ζωντανές μνήμες από εκείνη την περίοδο και επειδή τα κυβερνητικά κόμματα της μεταπολίτευσης φρόντισαν να μη διατηρηθούν ζωντανές οι μνήμες από εκείνη την περίοδο (στα σχολεία εξ’ άλλου δεν διδάσκεται η Ιστορία των τελευταίων χρόνων) θα ήθελα να θυμίσω μερικές καταστάσεις από εκείνη την περίοδο.

Η Χούντα επιβλήθηκε στη Χώρα με τα τανκς και τα όπλα καταλύοντας κάθε νόμιμη και εκλεγμένη εξουσία.

Το εκλεγμένο Κοινοβούλιο διαλύθηκε (η πλειοψηφία των βουλευτών συνελήφθηκε και στάλθηκε εξορία), η ηγεσία του δικαστικού σώματος αντικαταστάθηκε από άλλη φιλικά διακείμενη προς την χούντα, οι εκλεγμένοι Πρυτάνεις των Πανεπιστημίων αντικαταστάθηκαν από διορισμένους φιλικά διακείμενους προς την Χούντα.

Κάθε είδους δημοκρατική και συνδικαλιστική ελευθερία απαγορεύτηκε. Οι εφημερίδες και το ραδιόφωνο ήταν κάτω από αυστηρή λογοκρισία. Οποιοσδήποτε ήταν αντίθετος προς τη Χούντα και διατύπωνε ανοικτά την άποψη του έρχονταν αντιμέτωπος με την Κρατική Ασφάλεια ή την ΕΣΑ. Βασανιζόταν και στην συνέχεια τον έστελναν εξορία (Γυάρο ή Αη Στράτη ή Ζάτουνα κ.λ.π.).

Στα Πανεπιστήμια μέσα στα Αμφιθέατρα εκτός από φοιτητές υπήρχαν και άνθρωποι της Ασφάλειας. Στη Διοίκηση του Πανεπιστήμιου υπήρχε διορισμένος Στρατιωτικός Επίτροπος. Όποιος φοιτητής εξέφραζε αντίθετη άποψη προς το Καθεστώς στρατεύονταν υποχρεωτικά και τον στέλνανε στον Έβρο.

Στα σχολεία επικρατούσε στρατιωτική Πειθαρχία. Τα σχολεία ήταν χωρισμένα σε «Αρρένων» και «Θηλέων». Οι εκπαιδευτικοί είχαν το δικαίωμα χειροδικίας και άσκηση σωματικής και λεκτικής βίας κατά των μαθητών. Απαγορεύονταν τα μακριά μαλλιά στα αγόρια, τα κορίτσια ήταν υποχρεωμένα να φοράνε ΜΠΛΕ ποδιές πάνω από τα ρούχα και απαγορευόταν ο καλλωπισμός στις κοπέλες.

Η προσωπική ζωή των μαθητών παρακολουθείτο από τους Καθηγητές. Ιδιαίτερα στην επαρχία απαγορευόταν οι μαθητές να πηγαίνουν σινεμά ή γήπεδο χωρίς να συνοδεύονται από τους γονείς τους. Τα σχολικά βιβλία ήταν λογοκριμένα και κάθε αντίθετη με την χούντα άποψη είχε αφαιρεθεί.

Οι διαδηλώσεις, οι απεργίες και κάθε είδους διαμαρτυρία ήταν απαγορευμένες.

Η οικονομική Πολιτική (επίπεδο μισθών και κάθε είδους παροχή) αποφασιζόταν μεταξύ μελών της Χούντας και Εκπροσώπων του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων. Συλλογικές διαπραγματεύσεις δεν υπήρχαν. Συμβάσεις εργασίας δεν υπήρχαν.

Στα 7 χρόνια της Χούντας οι αυξήσεις στους μισθούς ήταν εντελώς περιορισμένες τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Εκτεταμένη φτώχια όπως υπάρχει σήμερα δεν υπήρχε. Όμως η Ελλάδα ήταν χώρα κυρίως αγροτική και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού ήταν στην επαρχία. Επειδή το αγροτικό εισόδημα δεν έφτανε για όλους (ήταν παρά πολύ χαμηλό) κατά χιλιάδες φεύγανε μετανάστες στην Γερμανία, Αμερική και Αυστραλία. Κύρια πηγή συναλλάγματος για το Ελληνικό κράτος ήταν τα μεταναστευτικά εμβάσματα. Όσοι δεν φεύγανε μετανάστες πήγαιναν στις πόλεις για να δουλέψουν στα λίγα εργοστάσια που υπήρχαν σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και αλλού. Οι εσωτερικοί μετανάστες ζούσαν στην Αθήνα εκεί που σήμερα ζουν οι λαθρομετανάστες και που κανείς Έλληνας δεν θέλει πλέον να ζήσει.

Θυμίζω ότι αυτοκίνητο είχε μία οικογένεια στις 20 και τηλεόραση μία οικογένεια στις 5 περίπου.

Η Χούντα δεν πήρε δάνεια από το εξωτερικό, δεν ήθελε, αλλά και δεν μπορούσε να πάρει. Κανείς δεν την δάνειζε. Το καθεστώς ήταν διεθνώς απομονωμένο. Πολλοί διεθνείς οργανισμοί είχαν αποβάλλει από μέλος τους την Ελλάδα στα πρώτα χρόνια της Χούντας. Οι σχέσεις της Ελλάδας με την τότε Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ο.Κ.) είχαν παγώσει.

Καμία μεγάλη επένδυση και κανένα μεγάλο αναπτυξιακό έργο δεν έγινε την επταετία στην χώρα. Οι μόνες μεγάλες επενδύσεις ήταν τα διυλιστήρια της «Motor Oil» και «Μαμιδάκη» που έγιναν με δάνεια από Ελληνικές Τράπεζες και χρήματα των φορολογουμένων. Ενώ οι πόλεις μεγάλωναν, κανένα σοβαρό έργο υποδομών δεν γινόταν από το Κράτος. Σε πολλές περιοχές της Αθήνας δεν υπήρχε αποχέτευση, δεν υπήρχε σύστημα απορροής ομβρίων με συνέπεια πολλές περιοχές να πλημμυρίζουν σε μεγάλες βροχοπτώσεις.

Σχολεία δεν κτίζονταν, τα σχολικά κτίρια ήταν όλα παλιά και οι μαθητές συνωστίζονταν κατά 50 ή 60 ή και περισσότεροι μέσα στις αίθουσες.

Θυμίζω ότι τα μεγάλα έργα υποδομών στην Χώρα έγινα μετά το 1990 με δάνεια και Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση (Μετρό, Αεροδρόμιο, Αττική Οδός, Αυτοκινητόδρομοι κ.λ.π.).

Διασπάθιση και σπατάλη του δημοσίου χρήματος γίνονταν από μέλη του Καθεστώτος, αλλά δεν έπαιρναν μεγάλη δημοσιότητα λόγω της λογοκρισίας. Ο ίδιος ο δικτάτορας Παπαδόπουλος είχε κτίσει με χρήματα του δημοσίου μια πολυτελή βίλλα στη κορυφή της Πάρνηθας. Εξ’ άλλου όποιος είχε πρόσβαση στο καθεστώς μπορούσε να κτίσει το αυθαίρετο του οπουδήποτε (είτε ήταν σπίτι, είτε εργοστάσιο) σε δάσος, σε παραλία, σε περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλους. Την εποχή εκείνη ξεκίνησε η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας.

Η χούντα κατέρρευσε μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου (πάνω από 100 νεκροί στις 17 και 18 /11/1973) και μετά το προδοτικό πραξικόπημα στην Κύπρο (που έγινε από τη χούντα των Αθηνών) και που οδήγησε στη διχοτόμηση του νησιού και στην κατοχή του 40% από τους Τούρκους.

(Ο αξιωματικός Ντερτιλής που αναφέρθηκε στην αρχή, ήταν ο αξιωματικός που κυκλοφορούσε στις 18/11/1973 στην οδό Πατησίων με ένα περίστροφο στο χέρι. Καταδικάστηκε σε ισόβια μετά την πτώση της Χούντας για εν ψυχρώ δολοφονία αθώου περαστικού πολίτη).

Καθεστώτα σαν τη χούντα των συνταγματαρχών υπήρχαν και υπάρχουν και σε άλλες χώρες.

Το καθεστώς Καντάφι στην Λιβύη κατέρρευσε μετά από λαϊκή εξέγερση κα επέμβαση των Γάλλο-Αμερικάνων και Γερμανών που μοιράστηκαν τις πετρελαιοπηγές. Το καθεστώς Σαντάμ Χουσεΐν στο Ιράκ κατέρρευσε μετά από εισβολή των Αμερικάνων και Νατοϊκών δυνάμεων που ισοπέδωσαν την χώρα και μοιράζονται τις πετρελαιοπηγές. Το καθεστώς Μουμπάρακ στην Αίγυπτο κατέρρευσε μετά από λαϊκή εξέγερση που συνεχίζεται.

Στο επίσημο site της «Χρυσής Αυγής» αναφέρεται ότι η επίσημη Ιδεολογία του κόμματος είναι ο Εθνικισμός.

Σε όποιο κράτος επικράτησε ο απόλυτος Εθνικισμός οι κοινωνίες τους οδηγήθηκαν σε διεθνή απομόνωση, οικονομική, πολιτική και πολιτιστική. Η ίδια ιδεολογία επικράτησε και στη Γερμανία του μεσοπολέμου και ήταν η αφορμή για το ξέσπασμα του Δεύτερου Παγκόσμιου Πόλεμου που άφησε πίσω του πάνω από 1.500.000 νεκρούς Ευρωπαίους, Αμερικάνους και Ιάπωνες, στα πεδία των μαχών σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, σε κρεματόρια κ.λ.π.

Το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης είναι υπαρκτό και τεράστιο. Έχει δημιουργήσει κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα στη χώρα και προβλήματα Ασφάλειας. Το πρόβλημα δεν λύνεται με το να κυνηγάμε τους λαθρομετανάστες, να τους δέρνουμε ή και να τους πυροβολούμε. Η επίλυση του προβλήματος είναι αρμοδιότητα των οργάνων της επίσημης πολιτείας και προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να πιέζουν οι πολίτες.

Ένας μεγάλος έλεγε ότι η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται παρά μόνο σαν φάρσα. Στην Ελλάδα ίσως επαναληφθεί σαν Φάρσο-Τραγωδία.

Επειδή η (όποια) Δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα. Επειδή τα πολιτικά και οικονομικά εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί, θα λυθούν με διεύρυνση της Δημοκρατίας και όχι με συρρίκνωσή της.

Γι’ αυτό ας ψηφίσουμε με περίσκεψη, με γνώση και με υπευθυνότητα.

 

http://www.alfavita.gr/artro.php?id=63116

Με όπλα το σοκ και το δέος

«...Και να δεις που οι λαοί, της Ασίας των Περσών, θα πατήσουν το νόμο και δεν θα δίνουν το φόρο τους πια πιεσμένοι από το βασιλιά μας. Και θα πάψουν να τον προσκυνούν και να πέφτουν στα γόνατα. Γατί η δύναμη του βασιλιά έχει πλέον χαθεί...»

Αισχύλου «Πέρσες»

Τι είναι αυτό που μπορεί να οδηγήσει το Νίτσε, τη λαϊκή παράδοση, το λεγόμενο «Σύνδρομο της Στοκχόλμης» ή το τελευταία περισσότερο δημοφιλές «Δόγμα του Σοκ» να βαδίσουν σε κοινά μονοπάτια, βρίσκοντας κοινό παρονομαστή στην Ελλάδα τού σήμερα; Η αλήθεια. Πλανάται σφόδρα όποιος θεωρεί ότι αυτή η Λερναία Ύδρα είναι μονάχα μία ή επιδέχεται μονάχα μία ερμηνεία, μία οπτική ή μία προσέγγιση. Κι ίσως αυτό που της δίνει μεγαλύτερη αξία ή που προκαλεί μεγαλύτερο δέος από την ίδια είναι η αναζήτησή της, με τον ίδιο τρόπο που το ταξίδι για την Ιθάκη διαφέρει από την ίδια την Ιθάκη...

Η Νεότερη Ιστορία είναι γραμμένη με τον τρόπο εκείνο που καθορίζεται από τις απόψεις των νικητών, οι οποίοι και επέβαλαν με ποικίλους τρόπους τις δογματικές αντιλήψεις τους στους ηττημένους, αλλά και στους αδύναμους λαούς, οι οποίοι δεν θα τολμούσαν να τις αντικρούσουν. Στις μέρες μας, η επιβολή ανάλογων νεοταξικών αντιλήψεων επιχειρείται με βασικά όπλα το σοκ, το φόβο, την παραπληροφόρηση, τη σύγχυση και την εξάρτηση.

Η σωστή άσκηση ψυχολογικής βίας θεωρητικά είναι το ισχυρότερο όπλο απέναντι στις κοινωνίες, προκειμένου αυτές να υποταχθούν στις βουλές των εξουσιαστικών κέντρων. Πρόκειται για εκείνες τις κρυφές ηγεμονίες που συνήθως κινούν τα νήματα από το ασφαλές αθέατο περιβάλλον τους, όπου και απλώνεται η τεράστια σκακιέρα πάνω στην οποία αποφασίζονται οι τύχες του κόσμου. Κι αυτό το μέσο πίεσης και εξουσίας των μαζών δεν είναι κάτι που γεννήθηκε στις μέρες μας, αλλά αποτελεί μια πανάρχαια στρατηγική η οποία εφαρμόστηκε με επιτυχία, άλλοτε με τη δύναμη των όπλων κι άλλες φορές χωρίς την αιματηρή χρήση τους.

Στο τέλος, πολλοί λαοί, που με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο νικήθηκαν και υποτάχθηκαν, έμειναν πειθήνια κάτω από το ζυγό του νικητή, χωρίς να τον εξαναγκάζουν να ασκήσει τη δύναμή του για να διατηρήσει την ηγεμονία του. Διότι στο σκλάβο φώλιαζε ο τρόμος που τον καθιστούσε υποχείριο του κατακτητή.

Η χρήση του σοκ και η διατήρηση του φόβου και της ανασφάλειας για να επιτύχουν ως εξουσιαστικά μέτρα, απαιτούν συνήθως εντυπωσιακές τιμωρίες παραδειγματικού χαρακτήρα, που υπενθυμίζουν στον αδύναμο την οδύνη της ήττας και της υποταγής του.

Το «δόγμα του σοκ και του τρόμου» χρησιμοποιήθηκε ευρέως κατά τη Νεότερη Ιστορία της Ευρώπης. Ενας από εκείνους που το εφάρμοσε με αποτελεσματικό -και φρικαλέο- τρόπο, ήταν ο Πάουλ Γιόζεφ Γκέμπελς (μέγας διαφωτιστής, υπουργός των Γερμανών εθνικοσοσιαλιστών και στενός συνεργάτης του Αδόλφου Χίτλερ), ο οποίος έδινε συχνά οδηγίες στους αξιωματούχους διοικητές του να επιχειρούν κατά διαστήματα μαζικές εκτελέσεις -έστω και αναίτια- προκειμένου να διατηρείται υποταγμένη η συνείδηση των κατακτημένων λαών στο βαθμό που ο ίδιος επιθυμούσε.

Κάτι ανάλογο προφανώς συμβαίνει και στην πατρίδα μας, αναίμακτο προς το παρόν αλλά μεταμφιεσμένο περίτεχνα σε «μια ιστορική αναγκαιότητα προς χάριν της ενότητας των λαών της Ευρώπης, ώστε να διατηρηθεί η ειρήνη και να εξασφαλισθεί στη μικρή χώρα μας ότι θα μείνει όρθια χωρίς να χρεοκοπήσει».

Η ψυχολογική βία, λοιπόν, συνεχίζει να ζει ανάμεσα στους απλούς πολίτες και να εκρήγνυται όταν το απαιτήσουν οι περιστάσεις που εξυπηρετούν τα συμφέροντα των απανταχού εξουσιαστών. Και θα συνεχίσει να αποτελεί τον προσφιλέστερο μοχλό πίεσης, κυρίως σε βάρος των αδύναμων λαών, προκειμένου να πολτοποιηθούν οι συνειδήσεις τους και να καμφθούν οι εκδηλούμενες αντιδράσεις τους.

Το δόγμα του σοκ

Ο Νίτσε είχε υποστηρίξει πως «κανείς δεν επιθυμεί πραγματικά να βοηθήσει τον άλλον. Αντίθετα, οι άνθρωποι θέλουν μόνο να κυριαρχούν και να αυξάνουν την εξουσία τους». Από την άλλη, και η επιστήμη ενίοτε χρησιμοποιείται ποικιλοτρόπως για τον ίδιο σκοπό, ανάλογα με τα ζητήματα που απασχολούν την «επικαιρότητα» της εξουσίας.

Οι έννοιες της αλήθειας και της φύσης της εξουσίας έχουν απασχολήσει πλήθος ανθρώπων του πνεύματος και του κόσμου των ιδεών, καθώς και καθημερινούς ανθρώπους με ευρεία αντίληψη της πραγματικότητας, που, παρά τα όσα βιώνουν, δεν έχουν υποστεί ακόμη κάποιο «κούρεμα» της κοσμοθεωρίας τους. Όσοι αναζητούν την αλήθεια, πραγματικά γνωρίζουν καλά πως μπορούν να την προσεγγίσουν μονάχα μέσα από το σκεπτικισμό και τη δυσπιστία. Είναι όμως αυτό αρκετό για να αντιμετωπίσει κανείς τις προσωπικές του πεποιθήσεις, που στη συνέχεια μεταφράζονται στο μυαλό του σε «αλήθεια»; Τη βεβαιότητα, δηλαδή, ότι αυτό που θεωρεί το άτομο ως σωστό ισχύει πραγματικά; Πόσο έτοιμος είναι, λοιπόν, κανείς ξεκινώντας αυτό το ταξίδι; Τι γίνεται όταν ανακαλύπτει περισσότερη αλήθεια από θα ήθελε ή -χειρότερα- από όση μπορούσε να αντέξει;

Εδώ λοιπόν, έρχεται η επιστήμη της ψυχολογίας να επισημάνει πως στην αδυναμία μας να αντιμετωπίσουμε νέες καταστάσεις, που ανατρέπουν την αντίληψη που έχουμε για την πραγματικότητα (άρα και το αίσθημα ασφάλειας που μέχρι εκείνη τη στιγμή νιώθουμε), συμβαίνει συχνά να περνάμε στην προσκόλληση σε κάτι, μέσω του οποίου έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τον κόσμο. Σε πολλές περιπτώσεις, όταν αναλογιζόμαστε το πώς θα είναι η ζωή μας σε ένα άγνωστο (και άρα απρόβλεπτο και μη διαχειρίσιμο) μέλλον, δημιουργείται ένα λανθάνον αίσθημα ασφάλειας για την παρούσα άσχημη, ωστόσο νοείται διαχειρίσιμη, άρα και μη επικίνδυνη, εφόσον το άτομο έχει επιβιώσει βιώνοντάς την. Σε ακραίες δε περιπτώσεις, είναι δυνατόν το άτομο ή τα άτομα που βιώνουν αυτές τις φοβικές καταστάσεις να δεθούν συναισθηματικά τόσο με αυτές, όσο και με τα άτομα που τις έχουν προκαλέσει.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τεσσάρων Σουηδών πολιτών στη Στοκχόλμη το 1973, όπου ανέπτυξαν τέτοια συναισθήματα συμπάθειας με τους εγκληματίες που τους κρατούσαν ομήρους για έξι ημέρες σε ένα θησαυροφυλάκιο μιας τράπεζας, ώστε αντιστάθηκαν σθεναρά κατά την προσπάθεια των Αρχών να τους διασώσουν. Λίγο αργότερα αφού απελευθερώθηκαν, αρνήθηκαν να καταθέσουν εναντίον των απαγωγέων τους και προσφέρθηκαν να ενισχύσουν οικονομικά το δικαστικό τους αγώνα. Αυτή ήταν η πρώτη καταγεγραμμένη περίπτωση όπου το θύμα ανέπτυξε μια συμπάθεια, ένα «δεσμό» με τον απαγωγέα του, ένα γεγονός που «ονομάτισε» ένα σύνδρομο το οποίο πάσχιζαν να περιχαρακώσουν σε κάποιο επιστημονικό «κουτάκι» οι ιατροί και δικαστές της εποχής. Η υπόθεση αυτή στιγμάτισε σε τέτοιο βαθμό τα θύματα, ώστε κάποια από αυτά άλλαξαν το όνομά τους, μη μπορώντας να αντέξουν το βάρος της γέννησης αυτού του συνδρόμου.

Ένα αλλόκοτο σύνδρομο

Σύμφωνα με τους ειδικούς, το «Σύνδρομο της Στοκχόλμης» περιγράφει την ταύτιση των θυμάτων απαγωγής με τους απαγωγείς τους, ως αποτέλεσμα διαφόρων εσωτερικών διεργασιών του «μηχανισμού άμυνας του Εγώ». Υπό συνθήκες πίεσης, το άτομο αναζητεί τρόπους να επαναφέρει την ψυχική του ηρεμία και ισορροπία, προς αποφυγήν του άγχους που δημιουργεί η επίθεση, και ταυτίζεται με το θύτη, ώστε να διαμορφώσει θετικά συναισθήματα γι' αυτόν. Με αυτόν τον τρόπο εξυπηρετεί τη βασική αρχή του μηχανισμού άμυνας που υπαγορεύει ότι δεν μπορεί κάποιος να νιώθει φιλικά προς κάποιο εχθρικό πρόσωπο και άρα πρέπει να ταυτιστεί με το θύτη, μετατρέποντάς τον σε «καλό» πρόσωπο, κατά συνέπεια φιλικό κι επομένως ακίνδυνο.

Τα συμπτώματα του συνδρόμου ενδέχεται να διαρκέσουν χρόνια και σε μερικές περιπτώσεις δεν υποχωρούν εντελώς, ακόμη και μετά από μακροχρόνια θεραπεία και ψυχολογική υποστήριξη.

Τα χαρακτηριστικά του συνδρόμου εμφανίζονται σε άτομα που βίωσαν μια φοβερή ψυχολογική πίεση (κακοποιημένες γυναίκες και παιδιά, άνθρωποι που έζησαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, αιχμάλωτοι πολέμου, όμηροι κ.ά.), όπου κάτω από αυτήν, αλλά και από ενδεχόμενη σωματική εξάντληση, είναι δυνατόν να ανέπτυξαν συμπεριφορές που σε άλλες συνθήκες θα θεωρούνταν παράλογες.

Αναφερόμαστε δηλαδή σε πράξεις ευγένειας από τους δράστες -ακόμη και πολύ μικρής σημασίας- οι οποίες παίρνουν σημαντικές διαστάσεις στην ψυχολογία του θύματος. Απόπειρες τρίτων για διάσωση, που εκλαμβάνονται από τα θύματα ως απειλή της ισορροπίας, συνεπώς αποδοκιμάζονται ή παρεμποδίζονται. Παρερμήνευση των κινήτρων των δραστών από το θύμα. Σύγχυση ως προς τη διάρκεια της ομηρίας, την οποία το θύμα αντιλαμβάνεται ως μικρότερης διάρκειας σε σχέση με την πραγματικότητα.

Η Πάτι που έγινε... Τάνια

Μία ακόμη γνωστή περίπτωση του «Συνδρόμου της Στοκχόλμης» είναι αυτή της Patty Hearst, κόρης ενός από τους πλουσιότερους Αμερικανούς εκδότες, που απήχθη για πολιτικούς λόγους από την οργάνωση «Symbionese Liberation Army» τον Φεβρουάριο του 1974 στην Καλιφόρνια. Αρχικά οι απαγωγείς ζήτησαν από τις Αρχές την ανταλλαγή της Patty με μέλη της οργάνωσής τους που βρίσκονταν στη φυλακή, αλλά όταν η αστυνομία αρνήθηκε, οι απαγωγείς στράφηκαν στην οικογένειά της με αίτημα να παραδοθεί φαγητό με μορφή ανθρωπιστικής βοήθειας σε χιλιάδες άπορους. Όμως, μετά την ικανοποίηση του αιτήματός τους, αρνήθηκαν να ελευθερώσουν την αιχμάλωτη. Λίγες εβδομάδες αργότερα, η Patty έγινε συνεργός των απαγωγέων, λαμβάνοντας μέρος σε ληστεία που οργάνωσαν, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο «Τάνια». Στη συνέχεια εκδόθηκε ένταλμα σύλληψής της, ενώ η υπόθεσή της αποχαρακτηρίστηκε ως «απαγωγή». Η ίδια συνελήφθη 14 μήνες αργότερα, αρνούμενη όλες τις κατηγορίες συμμετοχής της στην οργάνωση και αφορίζοντας τη δράση των μελών της. Στο δικαστήριο η Patty μίλησε για τις συνθήκες κράτησής της, περιγράφοντας την ψυχολογική και σωματική κακοποίηση που είχε δεχθεί από τους απαγωγείς, ζώντας δεμένη μέσα σε μια ντουλάπα με τα μάτια δεμένα.

Η απόπειρα ταύτισης της υπόθεσής της με αυτήν των «τεσσάρων της Στοκχόλμης» το 1973 δεν στάθηκε ικανό ελαφρυντικό για την περίπτωσή της, έτσι η Patty Hearst κρίθηκε ένοχη και εξέτισε ποινή φυλάκισης δύο χρόνων για ένοπλη ληστεία. Το 2001 και ενώ η επιστημονική κοινότητα είχε περιγράψει με σαφήνεια τη διαταραχή που ο Σουηδός ψυχίατρος και εγκληματολόγος Nils Bejerot πρωτοχαρακτήρισε ως «Σύνδρομο της Στοκχόλμης», η Patty έλαβε χάρη για τις κατηγορίες εναντίον της κατά την τελευταία μέρα της θητείας του τότε Αμερικανού προέδρου Μπιλ Κλίντον.

Δόγμα του σοκ και Ελλάδα

Στο διεθνές της best seller «Το Δόγμα του Σοκ», η συγγραφέας Naomi Klein μας δίνει μια εναλλακτική ιστορία της εποχής μας. Περιγράφει μια κατάσταση αμόκ στην οποία βρίσκεται η παγκόσμια τάξη και παραθέτει αδιάσειστα στοιχεία επιχειρώντας να αναλύσει την οικονομική επανάσταση των ελεύθερων αγορών, καθώς και τον καταστροφικό ρόλο του καπιταλισμού. Όλα αυτά συμβαίνουν μέσω στοχευμένων και μελετημένων κινήσεων που εφαρμόζονται από τους νεοφιλελεύθερους εμπνευστές και υποστηρικτές του που, χρησιμοποιώντας επανειλημμένα τη βία και μια σειρά από τρομακτικά σοκ, επιβάλλουν τις ακραίες πολιτικές τους.

Στην Ελλάδα τα αποτελέσματα από την εφαρμογή αυτού του «σοκ» είναι σχεδόν ίδια με εκείνα των χωρών της Λατινικής Αμερικής όπου εφαρμόστηκε τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό συνέβη μέσω της μείωσης των μισθών και των εισοδημάτων, της αβάσταχτης φορολογίας, του κλεισίματος πολλών επιχειρήσεων, της εντατικοποίησης των ιδιωτικοποιήσεων, της πώλησης των δημόσιων εκτάσεων, της αύξησης της ανεργίας και της φτώχειας, της ύφεσης που μεγαλώνει και του δημόσιου χρέους που αυξάνεται.

Οι πολίτες της Ελλάδας ζουν τα τελευταία χρόνια κάτω από μεγάλη ψυχολογική πίεση, που εξελίσσεται δραματικά και που συχνά μεταφράζεται σε σωματική εξάντληση, με τα ποσοστά κατάθλιψης και αυτοκτονιών να έχουν αυξητική πορεία. Ωστόσο, παρακολουθώντας τα ποσοστά των κομμάτων που στοιχειοθετούν τον πολιτικό χώρο σήμερα, δεν μπορεί κανείς παρά να νιώσει έκπληξη από το παράδοξο της συνύπαρξης ενός μεγάλου ποσοστού που απαξιώνει σε σημαντικό βαθμό τα κόμματα και τους εκπροσώπους τους, παράλληλα με εκείνο που δεν επιλέγει τίποτε άλλο εκτός από αυτά τα ίδια κόμματα.

Συμπτώματα της κατάστασης σοκ

Τα συμπεράσματα που μπορεί να βγάλει κανείς εξετάζοντας προσεκτικά τα συμπτώματα του «Συνδρόμου της Στοκχόλμης» και της κατάστασης σοκ στην οποία βρισκόμαστε σήμερα προκαλούν ενδιαφέρον. Τα «συμπτώματα» αυτά περιλαμβάνουν τα εξής: Κοινωνικές παροχές των κυβερνώντων (κυρίως προεκλογικά) παίρνουν σημαντικές διαστάσεις στην ψυχολογία του κόσμου. Απόπειρες συλλογικοτήτων που επιθυμούν τη διάσωση της χώρας εκλαμβάνονται ως απειλή της ισορροπίας, αφού οι συνέπειες των προτάσεών τους κρίνονται απρόβλεπτες, άρα και οδυνηρές, με αποτέλεσμα να αποδοκιμάζονται ή να παρεμποδίζονται. Συχνά ο πολίτης παρερμηνεύει τις προθέσεις και τα κίνητρα των κυβερνώντων. Συχνά παραλληλίζεται η παροντική κατάσταση με μια παρελθοντική, την οποία ο κόσμος έχει εξιδανικεύσει τόσο ως προς τη διάρκεια όσο και ως προς τις συνέπειες. Με αυτόν τον τρόπο «κουκουλώνονται» άλλα σημαντικά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στο παρόν.

Σφάξε με Αγά μου ν’ αγιάσω

Είναι δυνατόν μια παροιμία σαν και την παραπάνω να βρει εφαπτόμενο σημείο στο μέχρι τώρα σκεπτικό που έχει αναπτυχθεί; Κι όμως, αυτή η παροιμία χαρακτηρίζει γενικότερα όσους έχουν άτολμη και παθητική στάση. Αναφέρεται σε εκείνους που, φοβούμενοι να υπερασπιστούν και να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, υποκρύπτουν τη δειλία τους προφασιζόμενοι μια δήθεν θυσία για το κοινό καλό και τις ανώτερες ηθικές αξίες. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τον κορυφαίο λαογράφο και θεμελιωτή των λαογραφικών σπουδών στην Ελλάδα, Νικόλαο Πολίτη, η φράση αυτή ελέχθη «από τους χριστιανούς, οι οποίοι, αντί να αμυνθούν για τη ζωή τους, προσδοκούσαν τον "στέφανον του μαρτυρίου", δειλιάζοντας μπροστά στους αλλόπιστους, υπομένοντας καρτερικά, χωρίς αντίσταση το θάνατο».

Τελικά αποδεικνύεται πως η Ιστορία επαναλαμβάνεται κάνοντας κύκλους και οι λαϊκές παροιμίες ταξιδεύουν στο χρόνο, έχοντας τη δική τους συμβολή στο συλλογισμό και το ταξίδι για την αλήθεια.

Εν κατακλείδι, συχνά το κυνήγι της αλήθειας μετατρέπεται σε έναν άνισο αγώνα, μιας και η πραγματικότητα ορίζεται κατ' επέκταση από την αντίληψή μας γι' αυτή και η αλήθεια παίρνει τη μορφή που επιλέγουμε να της δώσουμε εμείς οι ίδιοι. Αν πρέπει να κάνουμε κάτι, είναι να κοιτάξουμε τον εαυτό μας και τα πράγματα από απόσταση, ακλουθώντας τη φωνή ενός ανθρώπου που γέννησε διαμάντια φιλοσοφικών αποφθεγμάτων για να φωτίζουν τη δική μας πορεία: «Η κοσμική προοπτική πάντα αποδυναμώνει την τραγωδία. Αν ανέβουμε αρκετά ψηλά θα φτάσουμε σε ένα ύψος όπου η τραγωδία παύει να φαίνεται τραγική», είπε ο μεγάλος Νίτσε.

ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ – 23/3/2012

ΖΗΣΕ ΔΩΡΕΑΝ (ΟΣΟ ΓΙΝΕΤΑΙ…)

Πληκτρολογώντας τη λέξη ΔΩΡΕΑΝ στο Google, συγκέντρωσα αρκετές ιστοσελίδες που μπορούν να κάνουν τη ζωή μας καλύτερη και φθηνότερη την εποχή της κρίσης που βιώνουμε. Σας τις παραθέτω ταξινομημένες ανά κατηγορία. Τις τσεκάρισα και δουλεύουν όλες. Καλό τζάμπα… 

1. Δωρεάν τρόφιμα
helping.gr/8DE911D1.el.aspx
http://olafree.blogspot.com/2011/11/blog-post_2543.html


2. Δωρεάν υπηρεσίες
http://genia700euro.pblogs.gr/


3. Δωρεάν εκδηλώσεις
www.jaba.gr/
www.forfree.gr/
www.tzaba.gr/
http://olafree.blogspot.com/
www.artandlife.gr/


4. Δωρεάν αντικείμενα
xarizo.blogspot.com/
www.toxarizo.gr/
www.xariseto.gr/
www.xarizete.gr/
www.freecycle.org/group/GR/Greece


5. Δωρεάν κλήσεις
www.adphone.tk/


6. Δωρεάν SMS
www.txtme.gr/
www.freesmstree.com/
https://www.forthnet.gr/secure/webSMS/login.aspx?ReturnUrl=%2fsecure%2fwebsms%2fdefault.aspx www.olatzaba.gr/


7. Δωρεάν μαθήματα
http://olafree.blogspot.com/
www.jaba.gr/
http://www.fora.gr/gr/free/lessons/
http://www.free.gr/get/index.php


8. Δωρεάν προγράμματα
http://olafree.blogspot.com/
www.opensoft.gr/
www.dwrean.net/
sxoleio.eu/
www.happysurfer.gr/
http://www.free.gr/get/index.php


9. Δωρεάν παιχνίδια
www.games.gr/
www.dwrean.net/
www.123paixnidia.gr/
www.paixnidiaxl.gr/
www.games10.gr/
www.1upgames.gr/
www.free-game.gr/


10. Δωρεάν βιβλία
www.free-ebooks.gr/
www.ebooks4greeks.gr/ http://www.scribd.com/doc/26937683/%CE%9A%CE%91%CE%A4%CE%91%CE%9B%CE%9F%CE%93%CE%9F%CE%A3-%CE%94%CE%A9%CE%A1%CE%95%CE%91%CE%9D-%CE%97%CE%9B%CE%95%CE%9A%CE%A4%CE%A1%CE%9F%CE%9D%CE%99%CE%9A%CE%A9%CE%9D-%CE%92%CE%99%CE%92%CE%9B%CE%99%CE%A9%CE%9D-%CE%93%CE%99%CE%91-%CE%9F%CE%9B%CE%9F%CE%A5%CE%A3-%CE%A4%CE%9F%CE%A5%CE%A3-%CE%95%CE%9B%CE%9B%CE%97%CE%9D%CE%95%CE%A3-500-%CE%92%CE%99%CE%92%CE%9B%CE%99%CE%91
www.24grammata.com/?page_id=6282
www.bookcrossing.com/


11. Δωρεάν internet
free-wifi.gr/


12. Δωρεάν δημιουργία ιστοσελίδας
www.free-website.gr/
www.freesiters.com/
www.papaki.gr/website-free.htm free-site.gr/


13. Δωρεάν antivirus
www.freeantivirus.gr/

Τεχνικές υποταγής συνειδήσεων

24 ώρες το 24ωρο βομβαρδιζόμαστε από χίλιες δυο πληροφορίες που επηρεάζουν την ψυχολογία μας και τον τρόπο με τον οποίο δρούμε μέσα στο σπίτι, στην εργασία και τις κοινωνικές μας συναναστροφές. Αυτό το ιδιότυπο matrix μέσα στο οποίο κινούμαστε από τη στιγμή της γέννησής μας διαθέτει παίκτες, κανόνες και μέσα επιβολής. Υπάρχει άραγε τρόπος να νιώσουμε κάποια στιγμή πραγματικά ελεύθεροι; Ναι, αρκεί να γνωρίσουμε τη φύση των όπλων που μας οδηγούν στην ύπνωση και την αδράνεια.

Μαζική ύπνωση

Τα «ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ» συνάντησαν και συνομίλησαν με τον ψυχολόγο και υπνοθεραπευτή Άγγελο Βιαννίτη. Τα όσα μας είπε είναι, δίχως αμφιβολία, ιδιαίτερα αποκαλυπτικά.

Τι ακριβώς εννοούμε με τον όρο ύπνωση και πώς ακριβώς θα ορίζατε την ύπνωση της καθημερινότητας;

Για να καταλάβει κανείς τι είναι η ύπνωση, θα πρέπει να εξετάσει τις εσωτερικές λειτουργίες του ανθρώπινου νου, τη σχέση ασυνείδητου και συνειδητού νου και το πως αυτές εκδηλώνονται σε διαφορετικά επίπεδα εγκεφαλικής δραστηριότητας και συνειδητότητας.

Στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας λειτουργούμε σε τρία επίπεδα συνειδητότητας: α) την εγρήγορση, που είναι μια κατάσταση πλήρους συναίσθησης όπου το συνειδητό μέρος του νου -οι γνωστικές λειτουργίες, η κριτική αξιολόγηση, η συμπερασματική και επαγωγική λογική, η κατευθυνόμενη σκέψη κ.λπ.- λειτουργεί ταυτόχρονα με το ασυνείδητο. β) τον ύπνο. Στη μεγαλύτερη διάρκεια αυτής της κατάστασης δεν υπάρχει η λειτουργία του συνειδητού. γ) Επίσης, υπάρχει και το ονείρεμα, ένα ιδιαίτερο επίπεδο συνειδητότητας που διαφέρει τόσο από τον ύπνο όσο και από την εγρήγορση και εδώ την πρωτοκαθεδρία έχει το ασυνείδητο μέρος της ύπαρξής μας.

Η ύπνωση ή κατάσταση trance ανήκει σε ένα τέταρτο επίπεδο συνειδητότητας, όπου παράλληλα ανήκουν και όλες οι καταστάσεις διαφοροποιημένης αντίληψης και συνειδητότητας, όπως η μυστικιστική εμπειρία ένωσης με το θείο, η σαμανική έκσταση, οι εξωσωματικές εμπειρίες, ακούσιες ή ηθελημένες, εμπειρίες διευρυμένης αντίληψης με ψυχοτρόπες ουσίες κ.ά.

Χρειάζεται όμως να κατανοηθεί ότι η ύπνωση είναι μια απόλυτα φυσική κατάσταση του νου. Δεν είναι ύπνος. Όταν είναι κανείς υπνωτισμένος εξακολουθεί να έχει πλήρη επίγνωση. Έχει τεκμηριωθεί ότι κατά μέσο όρο μέσα στην ημέρα περνάμε -χωρίς να το συνειδητοποιούμε- από 45 έως 90 λεπτά σε μια κατάσταση ελαφριάς ύπνωσης. Παραδείγματα φυσικής, καθημερινής ύπνωσης είναι μεταξύ άλλων η ονειροπόληση, τα στάδια μετάβασης από την εγρήγορση στον ύπνο και αντίστροφα, η ανάγνωση ενός μυθιστορήματος που η πλοκή του μας απορροφά τόσο ώστε να χάνουμε την αίσθηση του χρόνου κ.ά.

Αυτό που κατά τη γνώμη μου είναι ιδιαίτερα σημαντικό, είναι πως οι έρευνες για τη λειτουργία του εγκεφάλου με τις πιο σύγχρονες απεικονιστικές μεθόδους έχουν δείξει ότι κατά τη διάρκεια παρακολούθησης τηλεοπτικών προγραμμάτων και κινηματογραφικών ταινιών ο εγκέφαλος λειτουργεί ακριβώς όπως σε μια ελαφριά κατάσταση ύπνωσης: Υπάρχει αυξημένη παρουσία εγκεφαλικών κυμάτων Άλφα, μείωση της κριτικής αξιολόγησης, μεγαλύτερη ενδοβολιμότητα των ερεθισμάτων. Με άλλα λόγια, ο νους βρίσκεται σε μια δεκτική, παθητική κατάσταση, όπου τα ερεθίσματα των αισθήσεων -αυτό που βλέπει και ακούει κάποιος- ουσιαστικά λειτουργούν σαν υποβολές.

Είναι δύσκολο να δεχτεί κανείς ότι ο τρόπος που βλέπει τον κόσμο, ο τρόπος που αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και τους άλλους, οι γνώμες του και οι πεποιθήσεις του, οι επιθυμίες αλλά και οι φόβοι του είναι κατά ένα μεγάλο μέρος προγραμματισμένα. Τα Media όμως, που χρησιμοποιούν και διακινούν πληροφορία κατά κύριο λόγο μέσω της εικόνας -τηλεόραση, κινηματογράφος, διαφήμιση-, ουσιαστικά έχουν τη δύναμη να διαμορφώσουν αντιλήψεις και γνώμες, να αλλάξουν ή να ενισχύσουν συγκεκριμένες πεποιθήσεις, να δημιουργήσουν φόβους και επιθυμίες, να ελέγξουν συμπεριφορές ακριβώς γιατί απευθύνονται και προγραμματίζουν τον ασυνείδητο νου.

Ποιες οι ομοιότητες και οι διαφορές ανάμεσα στην ύπνωση που κάνει ένας υπνοθεραπευτής και στην ύπνωση στην οποία υποβάλλεται ένας τηλεθεατής;

Κατ' αρχάς ένας εξοικειωμένος με τις τεχνικές υπνοθεραπείας ψυχίατρος, ψυχολόγος ή ψυχοθεραπευτής χρησιμοποιεί την κατάσταση της ύπνωσης για ένα και μόνο σκοπό, αυτόν της θεραπείας. Μπορεί να υποβάλει και να προγραμματίσει μια καινούργια συμπεριφορά, όπως για παράδειγμα όταν δουλεύεις με κάποιες φοβίες. Σκοπός του είναι όταν το άτομο βρεθεί στην κατάσταση ή στο ερέθισμα που πυροδοτεί τις φοβικές αντιδράσεις, όπως το ύψος, η πτήση με το αεροπλάνο, το ασανσέρ, τα μεγάλα σκυλιά, το νερό κ.λπ., να αντιδράσει διαφορετικά. Να νιώσει διαφορετικά, να σκεφτεί διαφορετικά, να συμπεριφερθεί διαφορετικά. Μπορεί να το πετύχει αυτό με διάφορες εξειδικευμένες τεχνικές υπνοθεραπείας, όπως η απευαισθητοποίηση, η σύνδεση του ερεθίσματος με καταστάσεις ηρεμίας, χαλάρωσης και ψυχραιμίας, τα ιδεοκινητικά σήματα-άγκυρες κ.ά.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι, εκτός από κάποιες πολύ ιδιαίτερες περιπτώσεις, όπως οι χειρουργικές επεμβάσεις με πλήρη αναισθησία μόνο με ύπνωση ή σε διερεύνηση τραυματικών βιωμάτων, η πλειονότητα των υπνοθεραπευτικών τεχνικών εφαρμόζονται σε καταστάσεις ελαφριάς ή μεσαίας ύπνωσης. Δεν χρειάζεται δηλαδή το άτομο το μπει σε βαθιά ύπνωση για να προγραμματιστεί μια καινούργια συμπεριφορά (φοβίες - διαχείριση θυμού ή άγχους, έλεγχος βάρους και διατροφής κ.λπ.) ή να ξεπεράσει μια επιβλαβή συνήθειας (κάπνισμα, αλκοόλ και ναρκωτικά, τζόγος κ.λπ.).

Αυτό σημαίνει ότι η κατάσταση φυσικής ύπνωσης στην οποία βρισκόμαστε όταν παρακολουθούμε ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα -με κάποιες προϋποθέσεις, όπως η απερίσπαστη προσοχή, η χαλαρωτική στάση, η μεγάλη οθόνη κ.ά.- είναι αρκετή και ικανή να προγραμματίσει τον υποσυνείδητο νου. Η μεγάλη διαφορά εδώ βρίσκεται φυσικά στο γεγονός ότι ο προγραμματισμός από την τηλεόραση εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εκάστοτε ιδιοκτητών του Μέσου: Προγραμματίζεσαι στο πώς να λειτουργείς ως καταναλωτής, προγραμματίζεσαι να συνδέεις την έννοια της ασφάλειας και της «ευτυχίας» με την απόκτηση υλικών αγαθών και υπηρεσιών. Προγραμματίζεσαι ώστε να συμπαθείς και να υποστηρίζεις ή να αποστρέφεσαι και να αντιπαθείς μια συγκεκριμένη κατάσταση, πρόσωπο ή άποψη. Προγραμματίζεσαι ώστε να οργίζεσαι ή να αποδέχεσαι μια κατάσταση, να φοβάσαι ή να επιθυμείς, να νιώθεις ασφαλής ή ανασφαλής. Προγραμματίζεσαι να αφήσεις πίσω μια συνήθεια ή να αποκτήσεις μια καινούργια.

Με ποιον τρόπο η δύναμη της εικόνας επιδρά στη χειραγώγηση των συνειδήσεων; Ποιος είναι ο ρόλος της τηλεόρασης;

Όπως έλεγε και ο Καρλ Γιουνγκ, αυτός ο μεγάλος εξερευνητής της ανθρώπινης ψυχής, η γλώσσα που μιλάει και καταλαβαίνει ο ασυνείδητος νους είναι τα σύμβολα. Το υποσυνείδητο εκφράζεται και μας μιλάει κάθε βράδυ όταν ονειρευόμαστε με σύμβολα. Το ασυνείδητο γνωρίζει τη σημασία τους, ο συνειδητός νους όμως καλείται να μάθει αυτή τη γλώσσα και να κατανοήσει το νόημα των συμβόλων και το μήνυμα που περιέχει π.χ. μια ονειρική σκηνή. Ένα σύμβολο λοιπόν είναι μια υλική μορφή, μια εικόνα, που εκφράζει και ενσωματώνει κάποιες έννοιες που, ενώ σε ένα βαθύτερο μέρος της ύπαρξής μας τις γνωρίζουμε, το συνειδητό μας μέρος δεν τις αντιλαμβάνεται αναγκαστικά.

Ο υποσυνείδητος νους, λοιπόν, ανταποκρίνεται στα ερεθίσματα που έρχονται μέσω της αίσθησης της όρασης πολύ καλύτερα από τα ερεθίσματα που έρχονται, για παράδειγμα, από την ακοή. Η εικόνα αφήνει βαθιά εντυπώματα, βαθιές καταγραφές στον ψυχισμό. Η πληροφορία που φτάνει μέσω της εικόνας επεξεργάζεται διαφορετικά από τον εγκέφαλο και έχει διαφορετική ποιότητα και αξία. Η φράση «μια εικόνα ισούται με χίλιες λέξεις» απ' αυτήν την άποψη είναι ουσιαστικά μια διαπίστωση για τον τρόπο που λειτουργεί η ανθρώπινη αντίληψη.

Στην κοινωνία του θεάματος όπου ζούμε, η τηλεόραση είναι ο ατομικός προγραμματιστής του υποσυνειδήτου μας. Μιας και το κέρδος ενός τηλεοπτικού καναλιού είναι σε άμεση συνάρτηση με το ποσοστό τηλεθέασης, δίκαια ορίζεται από τις επικοινωνιακές επιστήμες ότι ο σκοπός του μέσου είναι να φέρει σε επαφή τους πολίτες -καταναλωτές με αυτούς που ενδιαφέρονται να περάσουν τα μηνύματά τους σε αυτούς, δηλαδή το πολιτικό σύστημα και τους διαφημιστικούς μηχανισμούς. Η πρώτη και κύρια απαίτηση της τηλεόρασης λοιπόν είναι να παρακολουθήσεις αυτό που εκπέμπει. Για να το πετύχει αυτό, χρειάζεται να τραβήξει την προσοχή μας.

Για να το κάνει αυτό, το ενημερωτικό αλλά και το ευρύτερα ψυχαγωγικό κομμάτι της τηλεόρασης απευθύνονται στα δύο βασικά μας ένστικτα: το ένστικτο της αυτοσυντήρησης και της αναπαραγωγής, αυτές τις κινητήριες -κατά τον Φρόιντ- δυνάμεις του ατόμου και της κοινωνίας. Είμαστε βιολογικά προγραμματισμένοι να εστιάζουμε την προσοχή μας σε οτιδήποτε σχετίζεται με αυτά. Ό,τι μας φοβίζει, ό,τι απειλεί την ύπαρξή μας τραβάει αμέριστα την προσοχή μας. Ό,τι σχετίζεται με την ερωτική πράξη και την ικανότητά μας να αποκτήσουμε απογόνους -το σεξ, αλλά και το κοινωνικό status, η δύναμη και το χρήμα- τραβάει επίσης αμέριστα την προσοχή μας. Η τηλεόραση χρησιμοποιεί το φόβο και το σεξ σε όλες τις μορφές και διαβαθμίσεις τους, πρώτα απ' όλα για να τραβήξει την προσοχή σου.

Ταυτόχρονα όμως σε προγραμματίζει μέσα στα επιθυμητά πλαίσια συμπεριφοράς: Η ενημέρωση (με την επιλογή των ειδήσεων, των απόψεων που πρέπει να ακουστούν ή αυτών που αγνοούνται, με την υποστήριξη συγκεκριμένων ιδεολογιών κ.ά.) και η ψυχαγωγία (εδραιώνοντας και προβάλλοντας πρότυπα συμπεριφοράς ή ενός συγκεκριμένου life style) μπορεί να σε κινήσει εύκολα από το φόβο και την ανασφάλεια στη δημιουργία μιας επιθυμίας, στην ικανοποίηση και στην ηδονή, ανάλογα με το τι εξυπηρετεί τον εκάστοτε σκοπό.

Η κοινωνία του θεάματος, με τους μηχανισμούς που προγραμματίζουν τον υποσυνείδητο νου, είναι ουσιαστικά ένας χειραγωγός της ατομικής και της συλλογικής συνείδησης. Ο δυτικός τρόπος ζωής βασίζεται στην εμπορευματοποίηση και κατανάλωση της ανθρώπινης εμπειρίας. Είναι μια κοινωνία κατά βάση εθιστική, που εμπορεύεται την εικόνα της βίας και του θανάτου, λατρεύει και εμπορευματοποιεί το σεξ, τη νεότητα, την ηδονή των αισθήσεων και τον υλικό πλούτο. Συνδέει αυτές τις καταστάσεις με συγκεκριμένα προϊόντα, πρόσωπα και υπηρεσίες. Βασίζεται σε δύο πυλώνες, όπως περιγράφηκαν και από τον Erich Fromm, όταν αναφερόταν στη θρησκεία της εποχής μας, τη «Βιομηχανική Θρησκεία», που στηρίζεται στις αξίες της παραγωγής και της κατανάλωσης: Ο ένας πυλώνας είναι δημιουργία μιας επιθυμίας και ο άλλος η δημιουργία του φόβου αν αυτή δεν ικανοποιηθεί ή σταματήσει να ικανοποιείται. Σου δίνει πρότυπα, γιατί θέλει να επιθυμήσεις να τα μιμηθείς. Ταυτόχρονα σου δημιουργεί ανασφάλεια, γιατί θέλει να σου πουλήσει την ασφάλεια.

Η διαφήμιση, που είναι ίσως η πιο έντιμη πλευρά της τηλεόρασης, με την έννοια ότι δεν κρύβει τους σκοπούς της, είναι ταυτόχρονα αυτή που χρησιμοποιεί τις πιο περίπλοκες και προωθημένες τεχνικές υποσυνείδητου προγραμματισμού. Είναι ένα τεράστιο θέμα και μια ολόκληρη εφαρμοσμένη επιστήμη. Το χειρότερο μέρος της, κατά τη γνώμη μου, είναι αυτό το οποίο συνδέει βασικές ανθρώπινες αξίες και εμπειρίες με συγκεκριμένα καταναλωτικά αγαθά. Πρόσφατα, για παράδειγμα, υπήρχε μια διαφήμιση που έδειχνε ένα νεαρό άντρα σε ένα γκρίζο, καταθλιπτικό εργασιακό περιβάλλον, με ένα προϊστάμενο που φώναζε, με κουρασμένους ώμους, φανερά καταπιεσμένο. Σε μια στιγμή, ο καταπιεσμένος άντρας ανοίγει μια βαλβίδα και «ξεφουσκώνει» όλο αυτό το καταθλιπτικό περιβάλλον. Μπαίνει σε ένα όχημα τύπου τζιπ συγκεκριμένης μάρκας και φεύγει προς τον ανοιχτό ορίζοντα. «Αίσθηση ελευθερίας» έγραφε δίπλα από τη μάρκα του τζιπ. Πρόκειται για μια υποβίβαση, μια εσκεμμένη αλλοτρίωση της ανθρώπινης εμπειρίας. Νιώθεις καταπιεσμένος; Σε πνίγει η κατάσταση στη δουλειά σου; Ελευθερώσου! Πάρε ένα τζιπ! Η ελευθερία, η αίσθηση της ανεξαρτησίας κοστίζει 25.700 € με το κλειδί στο χέρι!

Ποιοι είναι οι λόγοι που ο ελληνικός λαός παραμένει -για πολλούς- υπνωτισμένος παρακολουθώντας ανήμπορος να αντιδράσει τα όσα συμβαίνουν γύρω του και επηρεάζουν τη ζωή και το μέλλον του;

Από τη σκοπιά που εξετάζουμε το ζήτημα, την επίδραση δηλαδή της κοινωνίας του θεάματος στη συνείδηση του ατόμου και τους μηχανισμούς υποσυνείδητου ελέγχου του νου, διαμόρφωσης γνώμης, αντίληψης και συμπεριφοράς, η ελληνική κοινωνία δεν διαφέρει από οποιαδήποτε κοινωνία του δυτικού τρόπου ζωής που βασίζεται στον καταναλωτισμό και χαρακτηρίζεται από τη δύναμη της εικόνας και των ΜΜΕ. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, έχουμε από τις υψηλότερες θέσεις στην παρακολούθηση τηλεοπτικών προγραμμάτων, με ένα μέσο όρο 5,5 ώρες περίπου ημερησίως, και αυτό ίσως να δίνει μια ένδειξη του γιατί είμαστε τόσο παθητικοί.

Αν και το θέμα της πολιτικής ή όποιας αντίδρασης στις καταστάσεις που ζούμε αυτόν τον καιρό θεωρώ ότι είναι πιο σύνθετο και εξαρτάται και από άλλους παράγοντες πέρα από τη δύναμη και το ρόλο των Media, θα έλεγα ότι η παθητικότητα είναι μάλλον αναμενόμενη όταν χρησιμοποιούνται οι μηχανισμοί του θεάματος. Η όποια αντίδραση, οργισμένη, επαναστατική ή μη, από τη στιγμή που μετατρέπεται και η ίδια σε θέαμα, εμπίπτει στους μηχανισμούς του. Μπορεί να κατευθυνθεί, να τονωθεί ή να αποδυναμωθεί, να ενισχυθεί ή να χάσει τη δυναμική της, σύμφωνα με τα συμφέροντα αυτών που κατέχουν τη διαχείριση του θεάματος, δηλαδή τα ίδια τα media.

Αν είναι για το συμφέρον τους η παθητικότητα, μπορεί να την πετύχουν με πολλούς τρόπους, κάποιες φορές μάλιστα χωρίς να είναι η εμφανής πρόθεσή τους! Κάποιοι τηλεοπτικοί σταθμοί, για παράδειγμα, που δίνουν το βήμα σε οργισμένους τηλεθεατές ή ακολουθούν μια καθαρά καταγγελτική πολιτική, ο εκτονωτικός σχολιασμός σε news portals και blogs, ταυτόχρονα, και χωρίς αναγκαστικά να είναι αυτή η πρόθεσή τους, προσφέρουν μια δυνατότητα κοινωνικής αποσυμπίεσης, και έτσι χάνεται η ενέργεια και η δυναμική που θα μπορούσαν να οδηγήσουν κάποιους να βγουν στο δρόμο! Αν, από την άλλη, κάποια στιγμή γίνει συμφέρον των κατόχων των Media η ανατροπή και η επανάσταση, μην αμφιβάλλετε ότι επίσης μπορούν να το πετύχουν!

Θα μπορούσατε να μας προτείνετε τρόπους αντιμετώπισης της ασυνείδητης χειραγώγησης που μας προκαλούν;

Ο μόνος τρόπος για να αντισταθεί κάποιος στον ασυνείδητο έλεγχο και τη χειραγώγηση είναι να αναλάβει το συνειδητό έλεγχο του εαυτού του. Το πιο πολύτιμο εργαλείο γι' αυτό το σκοπό είναι, κατά τη γνώμη μου, η ίδια η γνώση που χρησιμοποιούν οι μηχανισμοί του θεάματος: η γνώση του πώς λειτουργούν ο ανθρώπινος νους και ο ανθρώπινος ψυχισμός.

Αν μάθεις πώς προγραμματίζεται ο νους, μπορείς να χρησιμοποιήσεις αυτή τη γνώση προς όφελός σου, αντί να τη χρησιμοποιεί κάποιος άλλος για το δικό του! Μπορείς να μάθεις να χρησιμοποιείς το νου σου για να ξεπερνάς τους φόβους σου και να βρεις την ασφάλεια εκεί που πραγματικά είναι: μέσα σου. Πιστεύω ότι η γνώση για την ύπνωση είναι ιδιαίτερα σημαντική. Αν την ελέγχεις εσύ, ξέρεις πώς να κρατάς την κριτική σου εγρήγορση και πώς να καλλιεργήσεις το δικό σου κήπο, απαλλάσσοντάς τον από τα ζιζάνια της αρνητικής σκέψης, της έλλειψης πίστης στον εαυτό μας, το έντονο στρες, τις νευρωτικές επιθυμίες, την αίσθηση της απομόνωσης και της χωριστικότητας. Ένα πολύ σημαντικό βοήθημα στην προσπάθεια να παραμείνεις με καθαρή, εναργή σκέψη και κριτική αξιολόγηση είναι η δυνατότητα που μας δίνει η εποχή του Διαδικτύου και της δικτύωσης. Έχεις τη δυνατότητα να επιλέξεις συγκεκριμένη και στοχευμένη πληροφόρηση και ενημέρωση, να δικτυωθείς με ανθρώπους και να αξιοποιήσεις τη δύναμη της ομάδας. Μπορείς να δώσεις βάρος στη γραπτή πληροφορία αντί για το θέαμα.

Η πιο χρηστική οδηγία θα έλεγα ότι είναι το να μειώσουμε τις ώρες τηλεθέασης. Να αποφεύγουμε, όσο το δυνατόν, να χαλαρώνουμε όταν η τηλεόραση είναι ανοιχτή. Θα εκπλαγείτε από το πόσο κάποιες συναισθηματικές διαταραχές, άγχος, φοβίες, καταθλιπτικά ή φοβικά σύνδρομα συνδέονται άμεσα με το γεγονός ότι υπάρχει μια ανοιχτή τηλεόραση στην κρεβατοκάμαρα!

O Αγγελος Βιαννίτης είναι ψυχολόγος, ψυχοθεραπευτής και κλινικός υπνοθεραπευτής και έχει ειδικευτεί στην Ανάλυση Ονείρων και τις εφαρμογές DreanWork. Από το 1998 έχει ιδρύσει και διευθύνει το Ονειρικό Εργαστήρι, διοργανώνοντας σεμινάρια και εργαστήρια με θέμα την ανάλυση και ερμηνεία των ονείρων, το συνειδητό ονείρεμα και τη Θιβετιανή Ονειρική Γιόγκα (Mi-Lam).

ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ – 17/3/2012