Δευτέρα 11 Ιανουαρίου 2010

Απολογισμός


Είναι παλιά συνήθεια του ανθρώπου, σε κάθε γύρισμα του χρόνου να γυρίζει πίσω το βλέμμα για να δει τι έγινε, τι χάλασε, ποιοι ήρθαν και ποιοι φύγανε.
Σχεδόν χωρίς εξαίρεση, αυτή η ματιά στα πίσω είναι νοσταλγική και απολογιστική. Δεν εμβαθύνει στις αιτίες και σπάνια αντλεί κανείς μαθήματα από τα γεγονότα της ζωής ή της ζωής του. Η βιασύνη που τρέχει η ίδια η ζωή και η έμφυτη αισιοδοξία ότι τίποτε ουσιαστικά δεν (θέλει να) αλλάζει ή η ακόμα μεγαλύτερη πως όλα θα πάνε καλύτερα, δεν επιτρέπουν μια βουτιά προς τα κάτω. Απλώς μια βουτιά προς τα πίσω.
Δεν ξέρω καν αν αποδίδει καρπούς μια κατάδυση στις αιτίες και τα συμπεράσματα απ' όσα γίνανε το χρόνο που πέρασε. Η ωριμότητα για να δει κανείς, δεν περνάει από το χέρι του. Οι αλήθειες, οι απαντήσεις, το φως, συνήθως έρχονται στο μυαλό κάποια στιγμή που δεν τα περιμένεις, έτσι, σαν αποκάλυψη.
Η γνώση μεταδίδεται, ενώ η πείρα αποκτάται. Δεν είναι αποτέλεσμα (ή μόνο αποτέλεσμα) επεξεργασίας της σκέψης η πείρα.
Η ζωή του ανθρώπου πάνω στον πλανήτη γιορτάζεται στο 2010 μ.Χ. για τους απανταχού Χριστιανούς (πριν τον Χριστό δεν υπήρχε ζωή), στο 4.708 έτος από γνώσεως Κίνας για τους Κινέζους, τους Ιάπωνες, τους Κορεάτες, τους Βιετναμέζους (πριν το Ταό δεν υπήρχε πολιτισμός), το κανένα έτος για εκατομμύρια ανιμιστές και πολυθεϊστές, στο έτος 1430 για τους μουσουλμάνους (πριν τον Μωάμεθ δεν υπήρχε ζωή) και πάει λέγοντας.
Στην πραγματικότητα η ζωή του ανθρώπου στον πλανήτη πιθανολογείται ότι αριθμεί περίπου 50.000 περιστροφές της γης γύρω από τον ήλιο, χωρίς να είναι βέβαιο, καθώς δεν είναι γνωστό ακόμα τι είναι ο άνθρωπος σε σχέση με τους στενούς προγόνους του, των οποίων απολιθώματα βρίσκουμε πού και πού.
Το μόνο που ξέρουμε στα σίγουρα είναι το συμπέρασμα του Αριστοτέλη, ότι ζωή χωρίς γιορτές είναι σαν μακρύς δρόμος χωρίς πανδοχείο (βίος ανεόρταστος, μακρά οδός απανδόκευτος) και, επίσης, ότι οι κινήσεις των άστρων παίζουν πολύ μεγαλύτερο ρόλο στην πραγματική ζωή απ' όσο οι πιο πολλοί νομίζουν.
Μ' αυτές τις γνώσεις παραμάσχαλα διαπιστώνουμε, ότι σήμερα, περίπου 50.000 χρόνια από την κυριαρχία ας πούμε του Κρο Μανιόν επί του Νεάντερνταλ, στον πλανήτη ο άνθρωπος εξακολουθεί και αδυνατεί να μοιραστεί μια πηγή με το διπλανό του, επιλέγοντας σαν πιο πρόσφορο μέσο τη σύγκρουση και το φόνο.
Η μόνη πρόοδος που έχει κάνει από τότε ως τώρα είναι ότι ο ημίγυμνος πρόγονος εξόντωνε τον ανταγωνιστή του επί τούτου, χωρίς να χρειάζεται να ντύσει την πράξη του με ψεύτικα ρούχα αμυντικού πολέμου, ανθρωπιστικής βοήθειας, μάχης κατά της τρομοκρατίας, απαγωγής της ωραίας Ελένης, κλοπής του τιμίου σταυρού, ανακάλυψης του νέου κόσμου, εκπολιτισμού των μαύρων και άλλες παπάρες.
Μια ομοιότητα με το λίθινο παρελθόν είναι η βράβευση του φονιά στη διεκδίκηση της πηγής. Τότε με παραπανήσια μερίδα κρέατος, ίσως και με μια θέση στην ιεραρχία, τώρα με Νόμπελ Ειρήνης.
Διαπιστώνουμε, επίσης, σήμερα, ότι 50.000 χρόνια από κυριαρχίας του είδους μας επί των άλλων ειδών -διότι περί αυτού πρόκειται- τείνει να υπάρχει, σε όχι μακρινό μέλλον, μόνο το είδος μας πάνω στον πλανήτη.
Απ' όλα τα είδη, ο άνθρωπος είναι το μόνο που αντί να προσαρμόζεται με το (στο) περιβάλλον προσαρμόζει το περιβάλλον στα μέτρα του. Αφού εξαφάνισε σχεδόν όλα τα άγρια (με την έννοια του αγρού) φυτρώματα αναπτύσσει και καλλιεργεί εκείνα πλέον που του χρησιμεύουν για τροφή.
Σ' αυτή του την πορεία, και επειδή η τροφή είναι μία πολύ πλατιά έννοια, εξαφανίζει με μεγάλη ταχύτητα την μέχρι τώρα υπάρχουσα χλωρίδα και πανίδα, καταλαμβάνοντας το χώρο τους είτε με κατασκευές, είτε με προϊόντα δικής του χημικής επεξεργασίας, που με τη σειρά τους δημιουργούν μία νέα μορφή φύσης, ανθρώπινης κατασκευής.
Αυτή του η δραστηριότητα δημιουργεί σταδιακά ένα νέο κλίμα στη γη, εχθρικό για τα ήδη υπάρχοντα είδη εκτός από τον άνθρωπο, που η εφευρετική του ικανότητα του επιτρέπει να δημιουργεί αυτοκαθαριζόμενους, ιονιζόμενους, θερμαινόμενους ή ψυχόμενους χώρους, ανάλογα με τις ανάγκες του.
Στην πραγματικότητα το είδος δεν καταστρέφει βραχυπρόθεσμα τον εαυτό του. Καταστρέφει τα άλλα είδη, υποκαθιστώντας τα σταδιακά με τη χημεία και τη γενετική της. Κατασκευάζει δηλαδή το αποκλειστικά δικό του περιβάλλον σε έναν αποκλειστικά δικό του πλανήτη.
Φυσικά, και προς αυτή την κατεύθυνση θα θυσιαστούν και όλοι όσοι πιαστούν αδύναμοι να προσαρμοστούν ή χρησιμοποιούνται σαν εργάτες χτισίματος αυτού του οικοσυστήματος από το ανθρώπινο είδος. Η ζωή στο σύστημα αυτό δεν είναι για όλους.
Είναι περιττό να πει κανείς, ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος του είδους σε όλο τον πλανήτη ζει σήμερα απείρως καλύτερα απ' όπως ζούσε πριν 100 χρόνια, πριν 1.000 χρόνια και πριν 3.000 χρόνια. Ζει καλύτερα σε βάρος αυτών που δεν ζουν καθόλου καλύτερα. Και οι οποίοι για να ζήσουν απείρως καλύτερα πρέπει είτε να καταστρέψουν αυτούς που τους εκμεταλλεύονται για να πάρουν τη θέση τους, είτε να ενταχθούν στο σύστημα εργασία -παραγωγή-κατανάλωση- κέρδος- πρώτη ύλη-χημεία, γεγονός που θα οδηγήσει σε απουσία σκλάβων και κατάρρευση του συστήματος.
Η χρονιά που πέρασε και η χρονιά που αρχίζει δεν έχουν και μεγάλες διαφορές, αν εξαιρέσει κανείς τις αποδείξεις, που πρέπει να μαζεύουμε από το μπακάλη.
Είναι όμως χρονιές του λυκόφωτος μιας περιόδου στη ζωή του είδους πάνω στον πλανήτη, που ξεκίνησε το 1950 και τελειώνει. Και που στοιχηματίζω εκ του ασφαλούς πως κάποτε στο μέλλον θα ονομάζεται ο χρυσούς αιών παρά την Πράγα, τη Βουδαπέστη, τη Γιουγκοσλαβία, το Βιετνάμ και την Κορέα. Τον Αμαζόνιο και τα διοξείδια. Το Ιράκ και το Αφγανιστάν, το όζον και το Golf Stream, είναι η συνέχεια. Ο κόσμος που χτίζεται από τα τούβλα αυτού που τελειώνει. Πραγματικά από τα τούβλα.
Με περισσότερη ασφάλεια και λιγότερη ελευθερία. Όπως ακριβώς κάτω από τη φούστα της μάνας μας. Εκεί απ' όπου ξεκινήσαμε. Πραγματικά φυλακισμένοι, με χρυσές αλυσίδες. Ώσπου, ίσως, να ενηλικιωθούμε.

http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=03/01/2010&s=o-kairos

Δεν υπάρχουν σχόλια: