Τηλεφωνούμε γερμανικά ή αγγλικά, ψωνίζουμε ολλανδοβελγικά, ταξιδεύουμε ιταλικά, χτίζουμε με γαλλικό τσιμέντο, πίνουμε όλο και περισσότερο εσπρέσο και… δανειζόμαστε απ’ όλους. Όπως όλα δείχνουν, σε λίγο θα μας αλλάζουν τα… φώτα Γερμανοί και Ισπανοί, ενώ θα πληρώνουμε διόδια σε Γάλλους, Ισπανούς και θα… σαλπάρουμε από λιμάνια που θα ελέγχουν Κινεζοάραβες.
Η είσοδος της Deutsche Telekom στον ΟΤΕ, η προαιρετική δημόσια πρόταση της Iberdrola για τον Ρόκα αποτελούν τις πιο τελευταίες κινήσεις μίας σταδιακής παράδοσης βασικών δομών της οικονομίας αυτής της χώρας. Σε μία περίοδο που Γάλλοι και Γερμανοί αναφέρονται στην ανάγκη των εθνικών πρωταθλητών εμείς δεν κατεβαίνουμε καν στο γήπεδο. Τα τελευταία χρόνια ο έλεγχος των σημαντικότερων και πιο κερδοφόρων επιχειρηματικών κλάδων περνά σε ξένα χέρια, αφού ούτε οι κυβερνήσεις επεδίωξαν να επενδύσουν σε στρατηγικές ενδυνάμωσης της εθνικής οικονομίας ούτε οι ιδιώτες κατάφεραν να αντισταθούν στις σειρήνες του εύκολου πλουτισμού και των χρηματιστηριακών υπεραξιών. Στις τηλεπικοινωνίες, κλάδος όπου ο ετήσιος τζίρος προσεγγίζει πλέον τα δέκα δισ. ευρώ οι μεγάλες επιχειρήσεις ανήκουν πλέον σε ξένα συμφέροντα. Οι Γερμανοί απέκτησαν ισχυρή συμμετοχή (κοντά στο 23%-25% υπολογίζεται η θέση τους) στον ΟΤΕ μαζί με την Cosmote και τον Γερμανό (που είχε εξαγορασθεί από την Cosmote).
Στο γήπεδο των τηλεπικοινωνιών έχουν να ανταγωνιστούν τους Άγγλους της Vodafone, η οποία στις αρχές της δεκαετίας είχε εξαγοράσει την Panafone, και τα αραβικών συμφερόντων κεφάλαια του Ν. Σαουίρις, ιδιοκτήτη πλέον της Wind, που αγόρασε όμως τις TIM και Q Telecom καθώς και την Tellas πρόσφατα από τη ΔΕΗ. Ο τομέας των ηλεκτρονικών συσκευών (τηλεοράσεις, πλυντήρια, DVD κ.ά.) αποτελεί σχεδόν μονοπωλιακό χώρο ξένων πολυεθνικών. Ο όμιλος Κωτσόβολου-Electroworld που ανήκει στην αγγλική Dixons (που την εξαγόρασαν από τον όμιλο Φουρλή) με πωλήσεις 440 εκατ. ευρώ (το 2006) ελέγχει το 20% μίας αγοράς, όπου βασικός ανταγωνιστής είναι ο Γερμανός (Media Markt) και ο Γάλλος (Fnac). Στην αγορά οικιακού εξοπλισμού όπου η ελληνική παρουσία είναι ακόμη ισχυρή πρωταγωνιστούν οι Σουηδοί (ΙΚΕΑ) σε συνεργασία με τον Φουρλή, η γερμανική Praktiker, ενώ μέσω της SATO ετοιμάζεται να…βάλει πόδι ο ευρωπαϊκός κολοσσός OBI που ανήκει στη γερμανική Tengelmann.
Στο λιανεμπόριο οι εξαγορές και συγχωνεύσεις των τελευταίων χρόνων φέρνουν το μεγαλύτερο μέρος μίας πίτας 8,5 δισ. ευρώ στα χέρια ξένων αλυσίδων. Οι κορυφαίες αλυσίδες super market που δραστηριοποιούνται πλέον είναι πολυεθνικοί όμιλοι που εξαγόρασαν ελληνικές επιχειρήσεις. Το όνομα με το μεγαλύτερο τζίρο είναι η Carrefour-Μαρινόπουλος (κοντά στα δύο δισ. ευρώ), η ΑΒ Βασιλόπουλος (του ενός και πλέον δισ. ευρώ) ελέγχεται κατά 58% από την Delhaize. Στην ακτοπλοΐα το 2007 έφερε σημαντικές ανακατατάξεις, καθώς η MIG (που ουσιαστικά ελέγχεται από αραβικά κεφάλαια) αγόρασε τον όμιλο Attica Συμμετοχών και Blue Star του Περικλή Παναγόπουλου, ενώ ο Ιταλός εφοπλιστής Εμανουέλε Γκριμάλντι φέρεται να ελέγχει πλέον το 35-38% των Μινωικών Γραμμών.
Στη βιομηχανία ο όμιλος Ηρακλής έχει περάσει πλέον στη γαλλική Lafarge, που μετά την εξαγορά της συμμετοχής της Εθνικής ενίσχυσε το ποσοστό σε 86,06% ελέγχοντας πλήρως την ιστορική εταιρία. Μία άλλη παραδοσιακή δύναμη, η Ελαΐς, έχει περάσει ολοκληρωτικά στην Unilever. Η μεταλλουργική Hellas Can ελέγχεται πλέον κατά 72,79% από τη γαλλική Societe de Participatons, η Rilken ελέγχεται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% από τη γερμανική Henkel, ο ιστορικός Παπαστράτος έχει εξαγορασθεί πλήρως από τους Αμερικανούς της Philipp Morris Holland. Στα τρόφιμα η Coca Cola Hellenic είναι μία ειδική περίπτωση καθώς ελέγχεται από τους Ελληνοκύπριους εφοπλιστές Δαυίδ – Ιωάννου, όμως η The Coca Cola Company (TCCC) συμμετέχει με 23,97% στο μετοχικό κεφάλαιο του ομίλου. Το «δημιούργημα» του ομίλου Μπουτάρη, ο Μύθος, πέρασε αρχικά στην Scottish Newcastle που πρόσφατα εξαγοράσθηκε από την Carlsberg.
Ξένοι συνεταίροι «χτίζουν» το Μετρό της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, είναι συνιδιοκτήτες στο μεγαλύτερο αερολιμένα της χώρας (Hochtief) και τώρα Κινέζοι και Άραβες διασταυρώνουν τα… ξίφη τους για το ποιος θα αναλάβει τη μακροχρόνια διαχείριση των λιμανιών Πειραιά και Θεσσαλονίκης. Οι Κινέζοι (CoSco) φαίνεται πως έχουν «κλείσει» τον ΟΛΠ, η Dubai Ports φέρεται να έχει προβάδισμα στον ΟΛΘ. Ο γαλλικός κολοσσός Suez «χτίζει» διακριτικά θέσεις στο μετοχικό κεφάλαιο της Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης με τις ευλογίες του υπουργείου Οικονομίας. Για την ΕΥΔΑΠ, αν και ακόμη λόγω ΥΠΕΧΩΔΕ υπάρχουν αντιρρήσεις για περαιτέρω μετοχοποίηση της Επιχείρησης, Γερμανοί και Γάλλοι καραδοκούν. Το πιθανότερο είναι πως η οικονομική στενότητα των δημόσιων ταμείων θα υποχρεώσει το ΥΠΕΘΟ να προχωρήσει αργά ή γρήγορα σε ιδιωτικοποίηση ή τεμαχισμό και παραχώρηση δραστηριοτήτων της Επιχείρησης. Κάτι ανάλογο ψήνεται και για τη ΔΕΗ, όπου, παρά το εμφανές κυβερνητικό σπρώξιμο, δεν προχωρά μέχρι τώρα η συμφωνία με τη γερμανική RWE. Όμως και στην περίπτωση της ΔΕΗ η οικονομική συγκυρία οδηγεί μάλλον σε τεμαχισμό και παραχώρηση δραστηριοτήτων σε εύθετο χρόνο.
Στον τραπεζοασφαλιστικό κλάδο η κατάσταση είναι ανάλογη. Εμφανώς οι Γάλλοι με Credit Agricole και Societe Generale ελέγχουν τις Εμπορική και Γενική αντίστοιχα, ενώ στο 30-35% υπολογίζεται η συμμετοχή ξένων επενδυτικών κεφαλαίων στο μετοχικό κεφάλαιο των πέντε μεγαλύτερων ελληνικών ιδρυμάτων. Στις ασφάλειες έχουμε την αυτόνομη παρουσία των ING, Generali, αλλά η γαλλική AΧΑ απέκτησε την Alpha Ασφαλιστική, η Groupama τη Φοίνιξ, η ολλανδική Eureko την Interamerican, ενώ στο «σφυρί» βγαίνει και η Αγροτική Ασφαλιστική.
Οι συνέπειες αυτής της άλωσης είναι ορατές και επώδυνες για τον Έλληνα φορολογούμενο. Π.χ. οι εκπρόσωποι των super markets δεν κουράζονται να επαναλαμβάνουν πως τα κέρδη των πολυεθνικών στην Ελλάδα δεν τα βλέπουν ούτε με το κιάλι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Επιπρόσθετα η μείωση του συντελεστή φορολόγησης (στο 25%) δίνει την ευχέρεια στις πολυεθνικές να εκμεταλλευτούν την «ψαλίδα» που υπάρχει με κάποιες ευρωπαϊκές χώρες (στη Γερμανία λόγου χάρη, όπου είναι 39%) επαναπατρίζοντας προς όφελος των μητρικών ομίλων το μεγαλύτερο μέρος των κερδών τους.
Εταιρίες ξένων συμφερόντων ή με καθοριστική επιρροή ξένων κεφαλαίων στην Ελλάδα
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
ΟΤΕ (Deutsche Telekom)
DAA (Hochtief)
Ναυπηγεία Σκαραμαγκά (ThyssenKrupp)
Siemens
Media Markt
Praktiker
Makro
ΓΑΛΛΙΑ
Cerrefour Μαρινόπουλος
Ηρακλής (Lafarge)
Εμπορική Τράπεζα (Credit Agricole)
Γενική Τράπεζα (Societe Generale)
Alpha Ασφαλιστική (AXA)
Metrolife Φοίνιξ (Groupama)
HellasCan (Soc. De Participations)
Fnac
Sanofi
ΑΡΑΒΕΣ
Αttica (MIG)
Blue Star (MIG)
Vivartia (MIG)
Wind (Weather Inv.)
Tellas (Weather Inv.)
ΗΠΑ
Παπαστράτος (Phillip Morris)
Coca Cola
Pfizer
ΒΡΕΤΑΝΙΑ
Κωτσόβολος (Dixon’s)
Vodafone
BP Hellas
GlaxoSmithKline
ΙΤΑΛΙΑ
Μινωικές (Grimaldi)
ΕΛΒΕΤΙΑ
Νestle
Roche
Novartis
http://www.e-tipos.com/content/staticfiles/issues/2008/07/06/ET%20financial/ET%20financial_07%207.pdf
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου