Το 2030 ο ανθρώπινος πληθυσμός αναμένεται να ξεπεράσει τα 8 δισεκατομμύρια ψυχές.
Πρακτικά αυτό σημαίνει πως η παγκόσμια ζήτηση για τρόφιμα θα αυξηθεί κατά 55% σε σχέση με το 1998. Αλλά για να πάρεις τροφή πρέπει να καλλιεργήσεις τη γη, δηλαδή να την ποτίσεις. Η ζήτηση για νερό θα εκτοξευτεί σε δυσθεώρητα ύψη, που θα ξετυλίξουν από την αρχή τα σενάρια για τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο, ο οποίος θα γίνει για το νερό. Ένα παράδειγμα δείχνει τις τρομερές διαστάσεις των μεγεθών: ένας άνθρωπος χρειάζεται ημερησίως 3-5 λίτρα πόσιμου νερού. Για την παραγωγή, όμως, ενός κιλού βοδινού κρέατος απαιτούνται τουλάχιστον 15.000 λίτρα νερού. Σήμερα το 80% της τροφής που καταναλώνουμε έχει παραχθεί με τη χρήση νερού. Η γεωργία καλείται να βρει λύσεις και καλλιέργειες που θα απαιτούν λιγότερο νερό. Κάπου εδώ μπορεί να χωρέσουν και τα μεταλλαγμένα προϊόντα...
Ο ανεπτυγμένος κόσμος δεν ενδιαφέρεται και τόσο για την έλλειψη νερού επειδή πολύ απλά δεν βρίσκεται στη ζώνη κινδύνου. Αν δείτε το σχετικό χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, θα διαπιστώσετε ότι το πρόβλημα βρίσκεται εκεί που ζουν και όλοι οι άλλοι δαίμονες του ανθρώπου: στην Αφρική και σε ένα κομμάτι της Ασίας. Αντίθετα, η Ευρώπη και σχεδόν το σύνολο της αμερικανικής ηπείρου δεν έχουν κανένα λόγο να ανησυχούν. Προς το παρόν. Γιατί όλα δείχνουν πως σύντομα ο ευρωπαϊκός Νότος κινδυνεύει να συναντηθεί με τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική μπροστά σε μία βρύση από την οποία τρέχει όλο και λιγότερο πόσιμο νερό. Και η ξηρασία δεν είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να μάθουμε να ζούμε μαζί του. Πρέπει να το λύσουμε.
Η Κύπρος είναι ένα χαρακτηριστικό και ταυτόχρονα δραματικό παράδειγμα του προβλήματος. Στο νησί έχει να βρέξει μήνες. Τα αποθέματα νερού εξαντλούνται γρήγορα. Αυτό, όμως, έχει ως αποτέλεσμα να καταστραφεί και κομμάτι της γεωργικής καλλιέργειας, ενώ περιορίζονται και τα βοσκοτόπια. Το κόστος παραγωγής γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων σημειώνει άνοδο και το εισόδημα των αγροτών πλήττεται. Στην Κύπρο, βέβαια, έχουν την πολυτέλεια να επενδύουν σε μεθόδους αφαλάτωσης και ήδη καλύπτουν κάπως έτσι τις αυξημένες ανάγκες τους. Αυτό, όμως, ούτε για αστείο δεν μπορείς να το προτείνεις σε κάποιες αφρικανικές κυβερνήσεις, που αναζητούν νερό όχι για τα χωράφια και τα ζώα αλλά για να πιει ο πληθυσμός τους...
Για τα Ηνωμένα Έθνη η δεκαετία από το 2005 ως το 2015 είναι αφιερωμένη στο νερό. Όχι πως αυτό προκαλεί κάποια εντύπωση ή ιδιαίτερη ευαισθητοποίηση, αλλά, τέλος πάντων, ο πλανήτης θα έχει την ευκαιρία να σκεφθεί πως, εκτός από όλα τα άλλα, έχει και πρόβλημα με το νερό που καταναλώνει. Δυστυχώς, ο προβληματισμός δεν αφορά όσους έχουν νερό, αν και εκεί θα έπρεπε πρωτίστως να απευθύνεται. Οι ανεπτυγμένες οικονομίες χρηματοδοτούν την ανάπτυξή τους επιβαρύνοντας το περιβάλλον, με καταστροφικές συνέπειες για τον τρίτο κόσμο. Και μετά, αφού οι χώρες της Αφρικής και της Ασίας έχουν υποστεί τις συνέπειες από την αλλαγή στο κλίμα, οι πλούσιες χώρες καταστρώνουν φιλόδοξα προγράμματα προκειμένου να ανακουφίσουν τους τοπικούς πληθυσμούς. Αλλά η ξηρασία δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα. Εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε απλό πόσιμο νεράκι. Ακούγεται εξοργιστικό. Και είναι.
Ζούμε σε σύγχρονες πόλεις. Προς το παρόν δεν αντιμετωπίζουμε σοβαρή έλλειψη νερού. Έτσι, κάθε οικογένεια στο δυτικό κόσμο καταναλώνει ημερησίως ως και 50 λίτρα νερού για τις ανάγκες του νοικοκυριού. Την ίδια στιγμή, όμως, ένας στους έξι ανθρώπους στον κόσμο δεν έχει καθημερινή πρόσβαση σε 20 λίτρα καθαρού νερού που χρειάζεται για να πιει, να πλυθεί και να μαγειρέψει. Κάθε μέρα σχεδόν 4.000 παιδιά χάνουν τη ζωή τους επειδή δεν είχαν το διαθέσιμο νερό που απαιτεί η επιβίωσή τους.
Το νερό δεν είναι απαραίτητο μόνο ως πόσιμο ή ως μέσο για την καλλιέργεια και παραγωγή τροφής. Η έλλειψή του ως μέσο καθαριότητας έχει αρνητικές συνέπειες στην υγεία πληθυσμών του τρίτου κόσμου. Εκεί το νερό κοστίζει πολύ περισσότερο απ’ όσο στον ανεπτυγμένο κόσμο. Αλλά οι άνθρωποι δεν έχουν τα χρήματα…
Στην Κένυα ο στόχος δεν είναι, απλώς, η παροχή νερού σε όλους τους ανθρώπους, αλλά η μείωση της απόστασης που κάθε μέρα πρέπει να διανύει ένας άνθρωπος προκειμένου να φτάσει σε πόσιμο νερό. Στις μεγάλες πόλεις ολόκληρες συνοικίες μένουν μέρες χωρίς νερό. Η ευρηματικότητα των ανθρώπων δεν δοκιμάζεται. Αντικαθιστούν τις κανονικές τουαλέτες του σπιτιού τους με... σακούλες απορριμμάτων. Όταν οι σακούλες γεμίσουν, ο κάτοχός τους πρέπει να βρει το κατάλληλο μέρος για να τις θάψει. Μετά οι επιδημίες ή οι βασανιστικές διάρροιες είναι τα αναμενόμενα αποτελέσματα από την έλλειψη στοιχειωδών κανόνων υγιεινής. Στην Αιθιοπία είναι ακόμα χειρότερα: ακόμα και όταν βρίσκουν νερό, πιθανότατα έχει μολυνθεί από άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες...
Τα σενάρια για την Ελλάδα δεν είναι αισιόδοξα. Αν η κλιματική αλλαγή εξελιχθεί με τους δυσμενείς ρυθμούς που καταγράφουν οι επιστήμονες, τότε στη δύση αυτού του αιώνα η χώρα μας θα προσεγγίζει τη σημερινή εικόνα της Λιβύης. Οι ανάγκες μας σε νερό μεγαλώνουν, αλλά οι υδάτινοι πόροι της χώρας φθίνουν. Ωστόσο, δεν έχουν ληφθεί ουσιαστικά μέτρα εξοικονόμησης πόρων και, κυρίως, δεν έχει αναπτυχθεί εκείνο το κομμάτι της συλλογικής συνείδησης που θα δρομολογούσε κοινές δράσεις. Θυμηθείτε τον πανικό πριν από είκοσι χρόνια, όταν οι ταμιευτήρες στην Αττική άρχισαν να αδειάζουν. Ίσως τον ζήσουμε και στο μέλλον. Μόνο που τότε οι ταμιευτήρες δεν θα ξαναγεμίσουν τόσο εύκολα.
http://www.e-tipos.com/content/staticfiles/issues/2008/03/22/Review/review_43%208.pdf
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου