Οι άθλιοι των Παρισίων

«Μουσείο της μιζέριας» αποκαλούν την Πόλη του Φωτός «οι σύγχρονοι ήρωες του δρόμου», γνωστοί σε παγκόσμιο επίπεδο και ως κλοσάρ! Το πρόβλημα των αστέγων, που απασχολεί τη γαλλική πραγματικότητα από το 19ο αιώνα, επανέρχεται στο προσκήνιο με μια ταινία-ντοκιμαντέρ και ήδη 7 νεκρούς στο κατώφλι μόλις της χειμερινής περιόδου. Οι 7 SDF «δίχως μόνιμη κατοικία» έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας του κρύου, όπως διέγνωσαν οι ειδήμονες των ειδησεογραφικών δελτίων, με φόντο πάντα τις στολισμένες βιτρίνες των φωτισμένων παρισινών λεωφόρων.
Όσο για το ντοκιμαντέρ που πραγματοποιήθηκε από τον Augustin Legrand, τον πρωταγωνιστή τόσο της ταινίας όσο και της ανθρωπιστικής εκστρατείας «Τα παιδιά του Δον Κιχώτη», πραγματεύεται τους πρόσφατους αγώνες των Γάλλων αστέγων και την αντιμετώπισή τους από τους κρατικούς φορείς.
Πάνε ήδη δύο χρόνια από τότε που οι άστεγοι της Πόλης του Φωτός διεκδίκησαν το δικαίωμα της παροχής στέγης από το κράτος. Η ανθρωπιστική οργάνωση «Τα παιδιά του Δον Κιχώτη» είχε συντονίσει μια πραγματική εκστρατεία που σχολιάστηκε στο διεθνή Τύπο ως «κατάληψη των Παρισίων από Γάλλους άστεγους». Τα αντίσκηνα κατά μήκος του καναλιού St Martin πέτυχαν την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, την κινητοποίηση των ΜΜΕ και την ανακοίνωση έκτακτων μέτρων για την επείγουσα αντιμετώπιση του προβλήματος των αστέγων.
Παρά τις θορυβώδεις κυβερνητικές ανακοινώσεις, το αίτημα των αστέγων για «μακροπρόθεσμο συμβόλαιο στέγης» έμεινε ανικανοποίητο.
Μόλις πριν από ένα χρόνο συντονίστηκε ακόμα μια εκστρατεία από την ίδια οργάνωση, με τη διαφορά πως οι σκηνές αυτή τη φορά στήθηκαν στις όχθες του Σηκουάνα. Αν και τα φώτα των Μέσων ενημέρωσης στράφηκαν στον ένδοξο παρισινό ποταμό που φιλοξενούσε τη γαλλική δυστυχία, o χώρος ωστόσο εκκενώθηκε άμεσα και βίαια από τη γαλλική αστυνομία. Οι «νεόπτωχοι δίχως στέγη» ήρθαν αντιμέτωποι με τη διάψευση της υπόσχεσης του τότε προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας Ζακ Σιράκ για «στέγη για όλους τους Γάλλους».
Ο Νικολά Σαρκοζί είχε δεσμευθεί με τη σειρά του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του καμπάνιας πως δύο χρόνια μετά την εκλογή του «κανένας Γάλλος δεν θα κοιμάται στο δρόμο»! Στη μητρόπολη όμως των μεγάλων αντιθέσεων, που ταλαντεύεται εδώ και αιώνες ανάμεσα στην πολυτέλεια του αποικιακού πλούτου και τη μιζέρια των μετοίκων της, δεν φαίνεται να υπάρχει χώρος για την υλοποίηση τέτοιου είδους υποσχέσεων.
Προς το παρόν στα σοκάκια της γαλλικής πρωτεύουσας συνεχίζουν να πληθαίνουν μονάχα οι στοιβαγμένες κουλουριασμένες ψυχές. Με ένα σακίδιο που χωρά ολόκληρη τη ζωή τους για μαξιλάρι κι ένα μπουκάλι φτηνό αλκοόλ για να τους ζεσταίνει, οι «δίχως μόνιμη κατοικία» κοσμούν τους μνημειακούς χώρους, τους υπόγειους σιδηροδρόμους, τις εισόδους πολυτελών καταστημάτων.
«Εγώ κάνω μπάνιο κάθε μέρα, υπάρχουν πάρα πολλοί που δεν το κάνουν αλλά τους καταλαβαίνω, γιατί το καθημερινό δρομολόγιο ενός αστέγου που θέλει να πλυθεί, να φάει, να δει κάποιον θεραπευτή και ενδεχομένως να κοιμηθεί είναι ατελείωτο.
Όλες οι υπηρεσίες βρίσκονται σε διαφορετικές διευθύνσεις, πολύ μακριά η μια από την άλλη και για εμάς που δεν έχουμε χρήματα για το μετρό είναι ιδιαίτερα δύσκολο να μετακινηθούμε», δηλώνει η 29χρονη Mina Agdim που καθημερινά επισκέπτεται τα δημόσια λουτρά καθώς και τα δημοτικά βεστιάρια. «Προσπαθώ να φροντίζω τον εαυτό μου, ψάχνω και βρίσκω ρούχα που να μου αρέσουν αλλά μετά δεν μπορώ να τα κρατήσω, γιατί στο δρόμο δεν μπορείς να έχεις πολλές αποσκευές. Υπάρχει, επιπλέον, πάντα ο φόβος να σε κλέψουν και να σου επιτεθούν. Στο δρόμο πρέπει να είσαι ελαφρύς, ειδικά αν είσαι γυναίκα!
Εγώ μετά από 10 χρόνια στο δρόμο δεν φοβάμαι πια, έχω μάθει να προφυλάσσομαι και ξέρω πού να κοιμάμαι» συμπληρώνει η νεαρή άστεγη μαροκινής καταγωγής.
Εκτός από τα δημόσια λουτρά και βεστιάρια οι πρωτοβουλίες ενίσχυσης των αστέγων συνίστανται στα «εστιατόρια της καρδιάς» (Les restos du coeur) που σιτίζουν τους απόρους, στα κοινωνικά πλυντήρια, στα κοινωνικά λεωφορεία και φυσικά στις πολυπόθητες κοινωνικές κατοικίες, οι οποίες είναι πάντα υπερπλήρεις! Όσο για το περίφημο 115, το νούμερο επικοινωνίας για στέγαση έκτακτης ανάγκης που προσφέρει την πρόσβαση σε κοιτώνες αμφίβολης υγιεινής, είναι πάντα κατειλημμένο!
Οι «ομάδες δρόμου» από την άλλη επιχειρούν, μέσω της διαπροσωπικής σχέσης που χτίζουν σταδιακά με τους αστέγους, να πετύχουν την επανένταξή τους, αποκαθιστώντας τα δικαιώματά τους για ιατρική περίθαλψη και ελάχιστο εισόδημα ενώ «τα κοινωνικά χωριά επανένταξης» στα παρισινά περίχωρα φιλοξενούν για ένα ορισμένο διάστημα όσους θέλουν να μυηθούν ξανά στη διαβίωση μέσα σε 4 τοίχους.
Παράλληλα οι ολοένα αυξανόμενες τιμές των ενοικίων και η αναγκαιότητα υψηλόμισθου εγγυητή για την υπογραφή συμβολαίου στέγης εξωθούν καθημερινά νέους κατοίκους της πόλης στο δρόμο, σε φιλικά σπίτια ή σε αναξιοπρεπή καταλύματα.
Οι SDF (sans domicile fixe) θεωρούνται εξ ορισμού τα άτομα δίχως δηλωμένη κατοικία που λαμβάνουν το ταχυδρομείο τους σε κάποια διοικητική διεύθυνση, δηλαδή γραμματοκιβώτια κοινής χρήσης μη διαθέτοντας προσωπική διεύθυνση.
«Υπάρχουν πολλές κατηγορίες αστέγων, εκτός από τους clochards, που εμείς του κοινωνικού τομέα συνηθίζουμε να αποκαλούμε χρόνιους άστεγους. Υπάρχουν αυτοί που χαρακτηρίζονται από την προσωρινότητα της κατάστασής τους, που φιλοξενούνται σε ξενώνες ή σε κάποιο ίδρυμα κοινωνικής πρόνοιας.
Είναι ιδιαίτερα δύσκολο να υπολογιστεί ο αριθμός τους, καθώς καταφεύγουν σε διάφορες προσωρινές λύσεις που τους εξασφαλίζουν οποιαδήποτε μορφή καταλύματος.
Σύμφωνα ωστόσο με μετρήσεις το νούμερο των αστέγων κυμαίνεται μεταξύ 86.000 και 300.000 σήμερα στη Γαλλία, ενώ μονάχα το Παρίσι μετρά μεταξύ 15.000 και 30.000 SDF. Εξ αυτών μονάχα το 10% επωφελείται του RMI (βασικό επίδομα ένταξης)», μας εξηγεί ο Jean Marc Escurier, επιστημονικός διευθυντής του κοινωνικού οργανισμού Aurore.
Πρόκειται για θύματα του κοινωνικού και οικονομικού αποκλεισμού, της ανεργίας, της αποδυνάμωσης των οικογενειακών δεσμών, της απομόνωσης της μεγαλούπολης, του ατομικισμού του καπιταλιστικού συστήματος, εκ των οποίων το 30% είναι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι! Εκτός όμως από τους κατ’ εξοχήν αστέγους, μια μερίδα της γαλλικής κοινωνίας κατοικεί κάτω από ανθυγιεινές συνθήκες.
Αναμένεται πάντα να κατοχυρωθεί νομοθετικά το δικαίωμα της στέγασης για όλους τους πολίτες αυτής της χώρας, ενώ έχει προβλεφθεί νέα νομοθεσία που θα αφορά και σε όσους κατοικούν κάτω από αναξιοπρεπείς συνθήκες.
Πρόκειται για ένα φιλόδοξο εγχείρημα που προκαλεί δυσπιστία στους πάσχοντες, καθώς καμία κυβέρνηση έως τώρα δεν κατόρθωσε να διευθετήσει το ζήτημα του καταλύματος. Κάποτε, ωστόσο, τα νομοθετημένα δικαιώματα στην υγεία και στην εκπαίδευση κατέστησαν τη Γαλλία ως ένα από τα πιο θαυμαστά κράτη πρόνοιας.
Η σύγχρονη όμως εικόνα της χώρας της αδελφότητας και της ισότητας έχει λεκιαστεί από τους «δίχως καταφύγιο ήρωες», που «λερώνουν» τις μουσειακές παρισινές οδούς φωνάζοντας: «Υπάρχουν χρήματα, απλά όχι για εμάς»!

http://www.e-tipos.com/pdfViewer?searchtype=bypage&selectedissuedate=20%2F12%2F08&selectedpart=2&selectedpage=26&selectedinsert=1