Δευτέρα 8 Ιουνίου 2009

ΤΟ ΝΕΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ: Οδοιπόροι προς τον ιερό βράχο


Ξεχάστε τα αυτοκίνητά σας. Στη γειτονιά δεν υπάρχει χώρος για παρκάρισμα, αλλά δεν υπάρχει λόγος να ψάχνετε, αφού το μετρό σταματά ακριβώς απέξω.
Οι επισκέπτες θα μπορούν να μπαίνουν από δύο εισόδους. Τόσο η πρώτη, επί της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, όσο και η δεύτερη, επί της Μητσαίων, θα είναι πλήρως εξοπλισμένες με συστήματα ασφαλείας ανάλογα με αυτά του αεροδρομίου.
Πρώτοι στο μουσείο, από τις 21 έως τις 23 Ιουνίου, θα μπουν 2.250 επισκέπτες (750 άνθρωποι την ημέρα). Το μαγικό χαρτάκι, που θα σας επιτρέψει την είσοδο γι' αυτή την περίοδο, θα μπορείτε να το προμηθευτείτε μόνο μέσω Διαδικτύου μία εβδομάδα πριν, σε ειδική ιστοσελίδα, επιλέγοντας και την ώρα της επίσκεψής σας (9.00, 11.00 ή 18.00).
Η ηλεκτρονική διεύθυνση του μουσείου είναι www.newacropolismuseum.gr και εκεί υπάρχει το link στο οποίο θα κλείνονται τα εισιτήρια.
Το προνομιακό εισιτήριο του ενός ευρώ θα ισχύσει για όλους τους επισκέπτες έως τα τέλη του χρόνου. Από το 2010 η τιμή εισόδου θα αυξηθεί σε 5 ευρώ, ποσό που είναι σαφώς μικρότερο από το εισιτήριο για το Μουσείο του Λούβρου (14 ευρώ) ή το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης (20 ευρώ).
Το ωράριο λειτουργίας αρχικά θα είναι 8 π.μ.-8 μ.μ. (Δευτέρες κλειστό), ενώ υπάρχει πρόθεση διεύρυνσής του.
Η ανασκαφή κάτω από το γυάλινο δάπεδο δεν θα είναι επισκέψιμη προς το παρόν.
Αφού περάσετε από τον αύλειο χώρο, φυτεμένο με νεραντζιές και ελιές ηλικίας άνω των 100 ετών, θα μπορείτε να αφήσετε τα πράγματά σας στην γκαρνταρόμπα του ισογείου. Θα σκανάρονται, όμως, για λόγους ασφαλείας.
Το μουσείο είναι σχεδιασμένο ώστε μια ολόκληρη οικογένεια να περάσει ολόκληρες ώρες σε αυτό. Τόσο το πωλητήριο (museum shop) όσο και τα αναψυκτήρια-εστιατόρια θα λειτουργήσουν κανονικά από την πρώτη ημέρα, παρ' ότι αναμένεται να γίνει διεθνής διαγωνισμός για την ανάθεση του εστιατορίου.
Χώροι αναψυκτηρίου θα υπάρχουν στο ισόγειο -δίπλα στο πωλητήριο- αλλά και στον επάνω όροφο, όπου και το εστιατόριο. Θα μπορεί να καθίσει κανείς και έξω σε περιορισμένα, όμως, τραπεζοκαθίσματα, γιατί το μπαλκόνι προορίζεται για όλους τους επισκέπτες του μουσείου. Αναψυκτήρια και εστιατόρια θα χωρούν πάνω από 200 καθισμένους.
Εκτός από τους 100 εκπαιδευμένους φύλακες, που θα φροντίζουν τον χώρο φορώντας στολές, την εποπτεία των επισκεπτών θα έχουν φροντιστές (με σπουδές στην Αρχαιολογία και την Ιστορία της Τέχνης) που δεν θα ξεναγούν, αλλά θα παρέχουν πληροφορίες, θα λύνουν απορίες, θα καταγράφουν δυσλειτουργίες και θα δέχονται την κριτική του κοινού.

Το αποκάλεσαν «σύγχρονο ναό για την αρχαία τέχνη». Άλλοι το είδαν ως «το πιο δυνατό επιχείρημά μας για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα». Το σίγουρο είναι ότι αποτελεί το μοναδικό παγκόσμιας ακτινοβολίας μουσείο που διαθέτουμε.
Ευρύχωρο, ανοικτό στην πόλη, πλούσιο, και στην κορύφωσή του, στην αίθουσα του Παρθενώνα, μεγαλειώδες. Το νέο Μουσείο της Ακρόπολης είναι πλέον γεγονός. Το μουσείο με τα σημαντικότερα εκθέματα του δυτικού πολιτισμού είναι δικό μας. Εμείς το φτιάξαμε, εμείς το πληρώσαμε, ήρθε η στιγμή να το απολαύσουμε!
Η καλύτερη ώρα για να ξεναγηθείτε στους χώρους του είναι το απόγευμα, όταν έχουν αρχίσει να απλώνονται οι τριανταφυλλί αποχρώσεις και ο τεχνητός φωτισμός έρχεται να τονίσει διακριτικά τις καστανοκόκκινες πλεξούδες των αρχαϊκών κοριτσιών, τα χρωματιστά κεντήματα στην ούγια των ενδυμάτων τους, τα κόκκινα και τα μπλε λέπια στην ουρά του γίγαντα Τρίτωνα, αλλά και τις φλέβες στα πόδια των αλόγων στη ζωφόρο του Παρθενώνα.
Αφήνεις πίσω τη μιζέρια της πόλης και με το εισιτήριο στο χέρι εμπρός στο μηχάνημα ακύρωσης, βλέπεις να ανοίγεται μπροστά σου μια γυάλινη λεωφόρος, πλάτους 12 μέτρων, που σε καλεί σε ένα πραγματικά μεγάλο μουσείο του 21ου αιώνα.
Δύο πήλινες φτερωτές Νίκες σε καλωσορίζουν από μακριά. Κι είναι σαν να λένε: «νενικήκαμεν»• παρά τις μύριες αντιξοότητες, το σπίτι μας χτίστηκε.
Η ιστορία που διηγείται το μουσείο ξεκινάει από την 3η χιλιετία π.Χ. και τους πρώτους κατοίκους του λεκανοπεδίου που διάλεξαν να εγκατασταθούν σε ένα λόφο 156 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας και μία ώρα με τα πόδια απ' αυτήν. Ο λόφος αποτελούσε φυσικό οχυρό για την άμυνά τους και επιπλέον διέθετε το πολυτιμότερο αγαθό, πηγές με φρέσκο πόσιμο νερό. Του Ασκληπιείου στη νότια πλευρά και της Κλεψύδρας στη βόρεια.
Αρχίζει η οργάνωση της πρώτης «πόλης». Τον 13ο αιώνα π.Χ. αποκτά για πρώτη φορά τείχη. Υψώνεται το Πελαργικό τείχος. Η πόλη εξελίσσεται σε «ακρόπολη» και κτίζεται το μυκηναϊκό ανάκτορο του ηγεμόνα στη θέση του σημερινού Ερεχθείου.
Η μεγάλη ράμπα δεν είναι τυχαία ανηφορική. Παραπέμπει στην ανάβαση προς τον Ιερό βράχο. Αν ξεκινήσετε την άνοδο από δεξιά, θα δείτε στις επιτοίχιες βιτρίνες ευρήματα από τον οικισμό των προϊστορικών και ιστορικών χρόνων που απλωνόταν στη νότια πλαγιά του βράχου και κτερίσματα από τάφους των γεωμετρικών χρόνων. Πήλινα χρηστικά αγγεία της νεολιθικής εποχής και αντικείμενα αναπαριστούν την καθημερινή ζωή του άνδρα στα συμπόσια, της γυναίκας με τις καθημερινές ασχολίες στον γυναικωνίτη και του παιδιού με τα παιχνίδια του.
Οι δύο πήλινες Νίκες, με ανοικτά τα φτερά, έτοιμες να πετάξουν από τα πανύψηλα βάθρα τους, κλέβουν την παράσταση. Βρέθηκαν το '55, κατά τη διάνοιξη της Δ. Αρεοπαγίτου σε πηγάδι και πιθανότατα αποτελούσαν ακρωτήρια στέγης κτιρίου της ρωμαϊκής εποχής. Στην ίδια πλευρά εκτίθενται μαρμάρινα ανάγλυφα, που απεικονίζουν στεφάνια από το Ιερό του Απόλλωνος Υποακραίου και άλλα αντικείμενα από μικρά και μεγάλα ιερά του βράχου.
Στην αριστερή πλευρά παρουσιάζονται τα μεγάλα ιερά της νότιας πλευράς.
* Ιερό Νύμφης: Σκηνές «γάμου αλά αρχαία ελληνικά» εκτίθενται εδώ για πρώτη φορά. Οι παραστάσεις στα μελανόμορφα αγγεία, στις λουτροφόρους και λίγα θραύσματα ερυθρόμορφων αγγείων αφηγούνται το τελετουργικό του γάμου, που ξεκινούσε με την επιλογή του γαμπρού από τον κηδεμόνα της νύφης και κατέληγε στην εγκατάστασή της στο σπίτι του. Το Ιερό της Νύμφης -στο παρκάκι του Ηρωδείου- αποκαλύφθηκε κατά τη διάνοιξη της οδού Δ. Αρεοπαγίτου. Βρέθηκαν εκατοντάδες θραύσματα αγγείων και ειδωλίων.
Με τα αγγεία αυτά πήγαιναν οι μελλόνυμφοι να πάρουν νερό από την Καλλιρρόη Πηγή, στις όχθες τού Ιλισσού, για το γαμήλιο λουτρό, σύμβολο εξαγνισμού και ευγονίας. Πριν από το γάμο το ζευγάρι έπρεπε να προσφέρει θυσία στο ιερό της Ουρανίας Αφροδίτης (βόρεια της Ακρόπολης) και να ρίξει τον οβολό του στον «θησαυρό», έναν μαρμάρινο κουμπαρά-παγκάρι που εκτίθεται για πρώτη φορά.
* Ιερό Ασκληπιού: Από το θεραπευτήριο του θεού Ασκληπιού (ανάμεσα στο Ηρώδειο και το θέατρο Διονύσου) εκτίθεται όρθια στη μέση η αμφίγλυφη στήλη του ιδρυτή του, Τηλέμαχου από τις Αχαρνές (420 π.Χ.). Στη στήλη ο Ασκληπιός και η Υγεία χαιρετούν τον Τηλέμαχο στην πρώτη όψη και στη δεύτερη απεικονίζονται διάφορα στοιχεία σχετικά με την άφιξη του θεού από τη θάλασσα. Το ιερό του Ασκληπιού περιβάλλεται από αναθηματικά ανάγλυφα, τα τάματα. Σε μια όρθια πέτρα βλέπεις χωμένη σε μια τρύπα μια λευκή μάσκα με δύο μάτια να σε κοιτάνε. Ο ασθενής που είδε το φως του φρόντισε να αφιερώσει στο θεό δυο πράσινα ζωγραφιστά μάτια.
**Ιερό Διονύσου: Θεατρικές μάσκες, προσωπεία, ανάγλυφα αναθήματα και ένα γλυπτό που απεικονίζει Παπποσειληνό (γέρο Σειληνό) -από αυτούς που αποτελούν το γλυπτό διάκοσμο της μαρμάρινης σκηνής του Διονυσιακού θεάτρου περιγράφουν λιτά τη χρήση του Ιερού του Διονύσου στη νότια πλαγιά της Ακρόπολης. *

«Κυρίαρχες τεχνολογίες στο Νέο Μουσείο Ακρόπολης είναι η «ορατή» του γυαλιού και η «αόρατη» της αντισεισμικής κατασκευής που στηρίζει το κτήριο», μας λέει ο Δημήτρης Παντερμαλής, διευθυντής του Οργανισμού Ανέγερσης του Νέου Μουσείου.
Το πολυσυζητημένο γυαλί με τις ειδικές κουκκίδες σκίασης, προσφέρει φως και θέα στην Ακρόπολη και την ανασκαφή στη βάση του κτηρίου. Λίγο πριν, εξηγούσε πώς λειτουργούσε ο «κουμπαράς» της Αφροδίτης, όπου οι μελλόνυμφοι έριχναν ένα νόμισμα για να πάει καλά ο έγγαμος βίος. Το «μηχάνημα» δούλευε με μια ασημένια δραχμή (με απλή, μάλλον... το ζευγάρι θα πήγαινε για διαζύγιο) και εκτός από ασήκωτο μαρμάρινο καπάκι είχε κλειδαριά με μεταλλικά έμβολα, δείγμα εξαιρετικά προηγμένης για την εποχή τεχνολογίας. Όπως και το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης.
Το πολυσυζητημένο γυαλί χρησιμοποιήθηκε ώστε τα εκθέματα να απολαμβάνουν φως όσο το δυνατόν πλησιέστερο στο φυσικό και ταυτόχρονα να υπάρχει θέα προς την Ακρόπολη. Σε αυτή τη λογική το γυάλινο κέλυφος είναι αυτοφερόμενο, στημένο δηλαδή χωρίς πλαίσια, χωρίς να «κόβει» τη θέα προς τα έξω και με τρόπο που να μη δημιουργεί κατοπτρισμούς. Είναι γυαλί με χαμηλά επίπεδα σιδήρου, ώστε να μη δίνει πράσινη απόχρωση στο φως και αυτό να μπαίνει καθαρό. Η κατασκευή αποτελείται από δύο γυάλινα τοιχώματα σε απόσταση 70 εκατοστών. Το εξωτερικό έχει κουκκίδες μεταξοτυπίας για την αύξηση της σκίασης και τη μείωση της θαμπάδας και επίστρωση για προστασία από την υπέρυθρη ακτινοβολία. Το εσωτερικό γυάλινο κέλυφος κρέμεται στα 2,25 μ. από τη στάθμη του δαπέδου. Στη βάση του υαλοστασίου σχηματίζεται ένας πάγκος περιμετρικός, που είναι ταυτόχρονα αγωγός κλιματισμού -βγάζει παγωμένο αέρα στο δάπεδο. Καθώς ανεβαίνει μεταξύ των δύο γυάλινων «τοίχων» προς το κενό της ψευδοροφής και τα κλιματιστικά μηχανήματα θερμαίνεται ή ψύχεται φυσικά, ενσωματώνοντας στοιχεία βιοκλιματικού σχεδιασμού. Έτσι, η γυάλινη κατασκευή δεν μετατρέπεται σε θερμοκήπιο το καλοκαίρι ή ψυγείο το χειμώνα. Γίνεται και οικονομία στον κλιματισμό. Για παράδειγμα, όταν η θερμοκρασία έξω φτάνει τους 40 βαθμούς Κελσίου στην αίθουσα είναι 24.
Το μουσείο είναι σχεδιασμένο ώστε να αντέχει σε σεισμό 10 Ρίχτερ. Οι 92 κολόνες του πατάνε σε «εφέδρανα ανεστραμμένου εκκρεμούς», δηλαδή μεταλλικά κοίλα «πιάτα», διαμέτρου 1,20 μ., με εξαιρετικά λείες επιφάνειες, σχεδιασμένες για να έχουν την ελάχιστη μεταξύ τους τριβή. Γλιστρώντας μεταξύ τους απορροφούν τις δονήσεις και στο τέλος -λόγω του κοίλου σχήματος- επανέρχονται στην αρχική τους θέση. Κάθε εφέδρανο, μάλιστα, σχεδιάστηκε χωριστά, για να ταιριάζει με τα ιδιαίτερα μηχανικά χαρακτηριστικά της κάθε κολόνας. Όλα κατασκευάστηκαν σε ειδικευμένο εργοστάσιο στη Γερμανία και ελέγχθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ειδικά πυράντοχα φράγματα, ενσωματωμένα στο κτήριο και αόρατα στους επισκέπτες, θα πέφτουν σε περίπτωση πυρκαγιάς από το ταβάνι, χωρίζοντας σε πυροδιαμερίσματα τους τεράστιους χώρους και εμποδίζοντας την εξάπλωση της φωτιάς. Τα ειδικά γυάλινα παραπετάσματα, που κρέμονται στα κάθετα ανοίγματα του κτηρίου, βρίσκονται εκεί ώστε σε περίπτωση πυρκαγιάς να καθυστερήσουν τον καπνό στην πορεία του προς τα πάνω, για να μη μολυνθούν τα έργα. Οι πυρίμαχες πόρτες θα μπλοκάρουν και θα ανοίγουν οι εξωτερικές πόρτες διαφυγής. Όλα αυτά εννοείται πως ελέγχονται και γίνονται αυτόματα από ένα ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης του κτηρίου.
Το διάτρητο μπετόν σβήνει τον θόρυβο από το μπαλκόνι των Καρυάτιδων (αριστερά) και κολόνες με τα ειδικά εφέδρανα (δεξιά) τις κρατούν όρθιες και σε 10 Ρίχτερ! Μέσα στο μουσείο θα γίνεται συνεχής «έλεγχος ποιότητας εσωτερικού περιβάλλοντος». Ένα σύστημα από φίλτρα θα καθαρίζει τον αέρα από μονοξείδιο και διοξείδιο του άνθρακα, που φθείρει τα γλυπτά. Μην ξεχνάμε ότι κάποια από αυτά -όπως οι Καρυάτιδες- βγήκαν πρόσφατα στον «ανθρακούχο» αθηναϊκό αέρα από την αποθήκευσή τους σε άζωτο. Ταυτόχρονα θα ελέγχεται το επίπεδο υπεριωδών ακτινοβολιών, που φιλτράρονται από τις γυάλινες επιφάνειές του. Μελετάται και η εγκατάσταση ενός συστήματος παρακολούθησης και καταγραφής της αντίδρασης του κτηρίου στη σεισμική δραστηριότητα, παράλληλα με τον έλεγχο του αέρα και του φωτός στα χρώματα.
Στο αίθριο της αίθουσας του Παρθενώνα η ξενάγηση θα ξεκινάει με 15λεπτη βιντεοπροβολή για τον ναό και τις καταστροφές που υπέστη στο διάβα της Ιστορίας, που θα εμπλουτίζεται σταδιακά. Παράλληλα, εκτός από τις τρισδιάστατες μακέτες στο χώρο και τις πινακίδες θα υπάρχουν υπολογιστές, όπου όσοι έχουν την εξοικείωση με την τεχνολογία θα μπορούν να πάρουν όλες τις σχετικές πληροφορίες για το κάθε έκθεμα. Για τους υπόλοιπους θα υπάρχει ένα σύστημα ασύρματης ηχητικής (audio) ξενάγησης, στην οποία θα μπορούν να ακούνε τις απαραίτητες πληροφορίες πληκτρολογώντας απλώς τον αριθμό ευρετηρίου του εκθέματος -η συσκευή θα παραλαμβάνεται στην είσοδο. Αυτό θα ξεκινήσει αρκετά μετά τα εγκαίνια του μουσείου. Το γεγονός ότι ο «ξεναγός» δεν δουλεύει με μπαταρίες, δεν σημαίνει ότι δεν θα ακούγεται σωστά. Ειδική μελέτη έχει γίνει για την ακουστική του χώρου, ώστε να αποφεύγεται το κλασικό για τα μουσεία «εφέ» με τις τρομερές αντανακλάσεις του ήχου στους τεράστιους χώρους και τις επιφάνειες. Η εφαρμογή της, μάλιστα, είναι ορατή στη μεγάλη ράμπα της εισόδου. Έπειτα από ειδική μελέτη τοποθετήθηκε ηχοαπορροφητικό υλικό πίσω από το φουτουριστικής όψης διάτρητο μπετόν.
«Δεν θέλουμε το μουσείο να γίνει "virtual". Αντί για τις ψηφιακές αναπαραστάσεις θέλουμε να κυριαρχούν τα εκθέματα, που ο επισκέπτης θα μπορεί ακόμα να χαζεύει και από τα μπαλκόνια.
Η τεχνολογία θα υπάρχει παντού, αλλά δεν θα πρωταγωνιστεί», μας εξηγεί ο κύριος Παντερμαλής. «Λέω μετά λόγου γνώσεως πως συνειδητά ξεχωρίσαμε τους χώρους ψηφιακής τεχνολογίας από τους χώρους των εκθεμάτων. Έχουν υπάρξει άσχημα παραδείγματα σε μουσεία του εξωτερικού, όπου ο κόσμος κολλούσε παρακολουθώντας τον υπολογιστή, αντί να κοιτά δίπλα το πρωτότυπο, το οποίο έχει αδιαμφισβήτητη αυθεντικότητα και ποιότητα σε σχέση με την ψηφιακή του αναπαράσταση», συνεχίζει. Και μας ανοίγει την αίθουσα εικονικής πραγματικότητας, όπου θα γίνονται συμβατικές και στερεοσκοπικές προβολές ταινιών. Η πρώτη «κινηματογραφική σεζόν» του ΝΜΑ θα ανοίξει στο «virtual theater» με τις παραγωγές της ΥΣΜΑ (Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης), δηλαδή τις τρισδιάστατες ψηφιακές ταινίες «Η Ακρόπολη στην αρχαιότητα» (σε πρώτη μάλιστα στερεοσκοπική προβολή), «Οι επεμβάσεις στο Ερέχθειο» και «Κτίζοντας έναν αρχαίο ναό».
Το σύστημα ηλεκτρονικού εισιτηρίου θα επιτρέπει σε οποιονδήποτε έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο να κλείνει το μαγικό χαρτάκι του από πριν. Ταυτόχρονα θα δίνει στοιχεία στο σύστημα ηλεκτρονικής διαχείρισης των επισκεπτών, ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός και να διευκολύνονται οι μαζικές ομαδικές επισκέψεις, χωρίς να μαζεύονται τα γνωστά τουριστικά πούλμαν κάτω από τον ιερό βράχο.
Εκτός από τη μεγάλη κουκουβάγια της Αθηνάς στην είσοδο, το μουσείο θα το φυλάνε άνθρωποι και μηχανές όλο το εικοσιτετράωρο. Οι επισκέπτες και οι αποσκευές τους θα σκανάρονται στην είσοδο σε αψίδες-σκάνερ όπως στα αεροδρόμια. Μέσα σε όλο το μουσείο δεκάδες κάμερες, που θα περιστρέφονται κατά 180 μοίρες, μαζί με εκείνες που βρίσκονται περιφερειακά του κτηρίου, θα στέλνουν δεδομένα στο «κέντρο επιχειρήσεων» με τους εκατό ειδικά εκπαιδευμένους (και σε σενάρια φυσικών καταστροφών) φύλακες. Μέσα από το σύστημα παρακολούθησης θα ελέγχονται και οι τυχόν παραβάτες, που δεν άντεξαν και πήγαν να αγγίξουν τα εκθέματα.


http://www.enet.gr/?i=news.el.newacropolismuseum&id=51471

Δεν υπάρχουν σχόλια: