Εγκλωβισμένος σε κεντρικό δρόμο της Αθήνας, μαζί με εκατοντάδες ακόμη οδηγούς, από μία ακόμη πορεία νεαρών αντιεξουσιαστών. Αυτή τη φορά για τις άθλιες συνθήκες κράτησης των φυλακισμένων, απ’ ό,τι έμαθα ακούγοντας ειδήσεις στο ραδιόφωνο, ενώ προσπαθούσα να διατηρήσω την ψυχραιμία μου όσο μπορούσα πιο ανώδυνα μέχρι να ξεφύγω από αυτό το χάος, που είχαν δημιουργήσει κυρίως τα αστυνομικά μέτρα. Από τα αυτοκίνητα δίπλα μου έβγαινε εντόνως μια ένταση, ένα βουητό από βρισιές και απειλές, μια επιθετικότητα από τις γκαζιές και τις σφήνες, για να κερδίσουν λίγα μέτρα. Ο καθένας για την πάρτη του, κάποιοι κατέβαιναν κάτω για να δουν τι γίνεται, αλλά και έτοιμοι να πλακωθούν. Δυνάμωσα το ραδιόφωνο για να ακούσω ειδήσεις – μήπως μάθω κάτι. Κανένα νέο για το χάος στους δρόμους της Αθήνας. Αντιθέτως, εκτενείς αναφορές για τις νέες εξελίξεις στο σκάνδαλο του Βατοπεδίου. Κάποιοι διαπληκτίζονται στο βάθος του δρόμου, πέφτουν και κάτι ψιλές. Κάτι ακούω για φυλακές. Δεν με αφορά, έτσι τουλάχιστον νομίζω, όπως και όλοι όσοι βρισκόμαστε απέξω. Ο Πρόεδρος είδε, λέει, τον αρμόδιο υπουργό και δήλωσε ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα γιατί οι δημοκρατίες κρίνονται από τις συνθήκες κράτησης των φυλακισμένων. Μου φάνηκε ιδιαιτέρως πολιτικά ορθή η δήλωση, για να ακουμπάει στην πραγματικότητα. Αν ήταν έτσι, οι Ηνωμένες Πολιτείες, που εξέλεξαν για πρόεδρο ένα γιο μετανάστη, έναν Αφροαμερικανό, κάνοντας δύο βήματα μπροστά από τον πολιτισμό της Ευρώπης, δεν θα είχαν Γκουαντάναμο και τόσο σκληρές φυλακές. Οι ειδήσεις ολοκληρώνονται με την παγκόσμια οικονομική κρίση. Ο δρόμος ξαφνικά άρχισε να ανοίγει, έκανα αριστερά στο πρώτο στενό και αισθάνθηκα ελεύθερος. Σχετικό είναι αυτό, διότι η γλυκιά φωνή της εκφωνήτριας με έβαζε σε σκοτούρες λέγοντας ότι οι αναλυτές δεν μπορούν να προσδιορίσουν το βάθος και το χρόνο της οικονομικής κρίσης. Κάπου κόλλαγαν και οι τραπεζίτες που δηλώνουν ανυποχώρητοι και έτοιμοι για σκληρό πόλεμο, προκειμένου τα ψιλά γράμματα, που καταδυναστεύουν τους δανειολήπτες και τους πελάτες τους, να παραμείνουν ανέπαφα. Ακόμη πιο ανάλγητα από τις εποχές που έρρεε το χρήμα.
Τότε συνειδητοποίησα ότι ο φόβος για την επερχόμενη κρίση, το άγνωστο, συνιστά από μόνος του μία σοβαρή κρίση.
Παρκάροντας εξουθενωμένος, είχα την αίσθηση ότι η αντιμετώπιση των φυλακισμένων από ένα σύστημα που αναπνέει με τη διαφθορά, την καταστρατήγηση κάθε νομιμότητας και διαφάνειας έχει άμεση σχέση και με μένα. Λίγο - πολύ συμβαίνει το ίδιο μέσα και έξω από τις φυλακές. Οι περισσότερες κρατικές δομές, που λες και έγιναν για να συντηρείται όλη αυτή η άθλια κατάσταση, έχουν βαθιές ρίζες και πλέον έχουν αρχίσει να σαπίζουν. Η Ελλάδα, άλλωστε, διακρίνεται από τη φοβικότητα έναντι του νέου. Πόσο δε μάλλον, του άγνωστου που κρύβει η κρίση. Ο συνδυασμός με προβλημάτισε ακόμη περισσότερο. Ανέσυρα από το γραφείο μου ένα δελτίο Τύπου από το Συνήγορο του Πολίτη. Στην αρχή δεν του είχα δώσει τόση σημασία. Είχε άμεση σχέση με το άμεσο μέλλον της χώρας. Πρόκειται για τους λαθρομετανάστες, τους πρόσφυγες, τους ανθρώπους που κατά κύματα μπαίνουν στη χώρα για ένα -έτσι πιστεύουν τουλάχιστον- καλύτερο αύριο, για να ξεφύγουν από το καθεστώς της δικής τους χώρας. Ένα πρόβλημα που αγγίζει τα όρια της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, όπως υποστηρίζει και η Ανεξάρτητη Αρχή. Τα επεισόδια στην Πέτρου Ράλλη, όπου και η Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής, με πρόσφυγες που ζητούν να κάνουν τουλάχιστον την αίτηση για άσυλο, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Από κάτω κρύβεται το σοβαρό πρόβλημα, το οποίο η κυβέρνηση, όπως όλες οι κυβερνήσεις, το αντιμετωπίζει όπως η νοικοκυρά τη βρόμα που θέλει να κρύψει κάτω από το χαλί, αφήνοντάς το για την επόμενη κυβέρνηση. Μόνο που ήδη το χαλί μοιάζει με το χαλάκι της εξώπορτας. Το είδαμε με τα γεγονότα στην Πάτρα, όπου έχουν εγκλωβιστεί χιλιάδες Αφγανοί, στη Μανωλάδα, τα ακριτικά νησιά του Αιγαίου, όπου οι λαθρομετανάστες, άνθρωποι δίχως υπόσταση, πολλαπλασιάζονται με αλματώδεις ρυθμούς. Μόνο στην Πάτμο οι μόνιμοι κάτοικοι το χειμώνα είναι 1.000 και οι αόρατοι άνθρωποι αγγίζουν τις 4.000! Όλοι έχουμε την αίσθηση του σοβαρού προβλήματος, αλλά ο Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη, Ανδρέας Τάκης, που έχει βαθιά γνώση της κατάστασης, στον οποίο απευθύνθηκα για να μετριάσω περισσότερο την ανησυχία μου, πέρα από το να με πληροφορήσει αναλυτικότερα, με έθεσε προ των ευθυνών μου – που δεν είναι άλλες από τη δημοσιοποίηση της έκτασης του προβλήματος.
Ξεκινήσαμε τη συνομιλία μας διαπιστώνοντας αυτό που πλέον παραδέχονται όλο και περισσότεροι, ότι σε λίγο δεν θα είναι η ελληνική οικονομία σε ύφεση, αλλά η κοινωνία. Κι αυτό όχι μόνο γιατί φαίνεται να επιλέγει την ευδαιμονία της ατομικότητας, τη φαντασίωση του κι εγώ ανήκω στη μεσαία τάξη, της πλασματικής πεποίθησης ότι αυτά που συμβαίνουν στο διπλανό δεν αφορούν εμένα, ότι μπορεί οι θεσμοί να έχουν γίνει κεφαλοτύρι από τις σκοτεινές τρύπες, αλλά κάπου θα τρυπώσω κι εγώ…
Ο Ανδρέας Τάκης με προειδοποίησε ότι έχουμε μπει ήδη σε μία κρίση κοινωνικής συνοχής. Κοιτώντας ένα δελτίο Τύπου, πάλι με αφορμή το θέμα των προσφύγων και το Αλλοδαπών, μένω έκπληκτος από μία παρατήρηση δυο αράδων. Όλα αυτά, με το μεταναστευτικό πρόβλημα στη χώρα φαίνεται να συνιστούν μία πρώτη, ήπιας μορφής, ανθρωπιστική κρίση. Μα, αυτή είναι έκφραση που χρησιμοποιεί ο ΟΗΕ και οι ανθρωπιστικές οργανώσεις για αφρικανικές χώρες που βρίσκονται σε εμφύλιο και χάνεις στο μέτρημα νεκρούς και πρόσφυγες, τον ρωτάω.
Μου εξηγεί ότι το πρόβλημα είναι τεράστιο και μόνο αν το δούμε στις πραγματικές του διαστάσεις θα μπορέσουμε να δώσουμε λύσεις. Η χώρα εκτός από το ότι είναι ανέτοιμη για να το αντιμετωπίσει, πέρα από κάποια βήματα που έχουν γίνει τελευταίως, θα ήταν πολύ δύσκολο να αντεπεξέλθει ακόμη και αν όλα λειτουργούσαν ιδανικά. Είμαστε μπροστά σε ένα τεράστιο κύμα μεταναστών και προσφύγων. Δυστυχώς, συμπληρώνει, η Ευρωπαϊκή Ένωση το αντιμετωπίζει υποκριτικά, αφήνοντας κυρίως Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία στην τύχη τους.
Και αυτό διότι η συνθήκη Δουβλίνο 2 για τους πρόσφυγες αναφέρει ότι η πρώτη χώρα στην οποία θα εισέλθουν είναι υπεύθυνη για ό,τι τους συμβεί. Δηλαδή, αν ένας Αφγανός πρόσφυγας πάτησε το πόδι του πρώτα στην Ελλάδα, τότε αν αυτός συλληφθεί στη Γερμανία επιστρέφει στην Ελλάδα και όχι στη χώρα του, κάτι άλλωστε που αδυνατεί να κάνει και η χώρα μας, λόγω του χάους που επικρατεί στο Αφγανιστάν. Γι’ αυτό έχουμε τους εγκλωβισμένους Αφγανούς στην Πάτρα, όπου έχουν δημιουργηθεί τεράστια προβλήματα και υποκριτικά εμείς όλοι οι υπόλοιποι κατακρίνουμε εκ του μακρόθεν την πατρινή κοινωνία. Ο κ. Τάκης εκτιμά ότι αν δεν υπάρξει γενική κινητοποίηση απ’ όλους, τότε το πρόβλημα θα διευρυνθεί και θα απειληθεί η κοινωνική συνοχή.
Με τον κ. Τάκη μιλήσαμε, πέρα από το ζήτημα των λαθρομεταναστών, και για όλα αυτά που μπορεί να δημιουργήσουν μία -έστω και ήπιας μορφής- ανθρωπιστική κρίση στη χώρα. Κυρίως, όμως, για τις κρατικές δομές, τους θεσμούς και το φούντωμα φαινομένων μιας κοινωνίας που έχει μπει σε ένα καλούπι αφασίας, ίσως και ανθρωποφαγίας. Ναι, αν συνεχίσουμε έτσι, ο ένας θα τρώει τον άλλο. Με κοίταζε απορημένος και μελαγχολικά, όταν του είπα πως αισθάνομαι ότι τελικώς λαθραίοι σε αυτή τη χώρα δεν είναι μόνο οι μετανάστες από τα βάθη της Ασίας, αλλά όλοι μας, έστω και αν έχουμε ταυτότητα, κάνουμε φορολογική δήλωση, μένουμε στα ιδιόκτητα -υποθηκευμένα όμως στις τράπεζες- σπίτια μας. Και είναι προφανές ότι έχουμε σχεδόν την ίδια ευθύνη με τις κυβερνήσεις, που δεν μπόρεσαν (δεν θέλησαν) να σπάσουν το απόστημα αυτών που κάνουν τα κουμάντα, του διαχρονικού και εμβληματικού Γκρούεζα, που απλώς αλλάζει κοστούμια και ενδεχομένως λόγο.
Και μόνο ορισμένα παραδείγματα από την ελληνική πραγματικότητα των τελευταίων εβδομάδων πιστοποιούν ότι βαδίζουμε προς μια βαθιά κοινωνική κρίση, που σε συνδυασμό με την οικονομική ίσως να μας φέρουν μπροστά σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Να δούμε, δηλαδή, όπως και στην Ιταλία, το στρατό να επιβάλει το νόμο και να χειροκροτούν οι οικονομικά ασθενέστεροι, όπως έγινε στα νότια της γειτονικής χώρας.
Παραδείγματα από την ελληνική πραγματικότητα, που άλλα έχουν πάρει τεράστια έκταση και άλλα περνούν σχεδόν απαρατήρητα. Όλα όμως έχουν την ιδιαίτερη σημασία τους. Και αν το καλοσκεφτείτε, όλα στο βάθος δένουν μεταξύ τους. Προσέξτε: Στα υποβαθμισμένα προάστια της Αθήνας οι άνεργοι νιώθουν να πλήττονται από τους μετανάστες, όπως όμως και οι μετανάστες που συμπλήρωσαν μία δεκαετία στην Ελλάδα, ενώ λίγα μέτρα από το Κολωνάκι πληθαίνουν συνεχώς οι άστεγοι, ανεβάζοντας τους δείκτες της φιλανθρωπίας. Καθημερινά πέφτουν πυροβολισμοί στον Ασπρόπυργο μεταξύ Τσιγγάνων και Ρωσοπόντιων, οι οποίοι αισθάνονται ότι το ελληνικό κράτος τους έριξε σαν σκουπίδια δίπλα στη χωματερή. Ναι, τους ΧΥΤΑ, οι οποίοι καταλαβαίνουμε ότι είναι αναγκαίοι, αλλά όχι στη δική μας περιοχή. Το ίδιο και με τον ΟΚΑΝΑ. Άσε που το δικό μας παιδί δεν θα μπλέξει ποτέ με ναρκωτικά. Αντιθέτως, θα μπλέξει με την Εφορία και τη φορολογία, ένα θέμα για το οποίο διά στόματος υπουργών μας θεωρούν εκ των προτέρων φοροφυγάδες και έτσι μας αντιμετωπίζουν, στην καλύτερη περίπτωση.
Οι νέοι πρέπει, όμως, να προετοιμάζονται για το μέλλον τους. Ίσως γι’ αυτό διαμαρτύρονται για την επαγγελματική αναγνώριση των πτυχίων των άλλων συνομήλικών τους, που σπούδασαν στα κολέγια, καθώς διακρίνουν ότι απειλείται η μελλοντική θεσούλα εργασίας τους. Οι καθηγητές των ΑΕΙ με μία ακραία συντεχνιακή αντίληψη ζητούν να μείνει η κατάσταση όπως έχει, φοβούμενοι ότι θα βρεθούν εκτεθειμένοι, θα χάσουν τα προνόμιά τους. Το κατεστημένο των καθηγητών, παρέα με τους ζωηρούς μαθητές και φοιτητές, αντιδρά στο καινούργιο. Την ίδια ώρα, μένουμε κάγκελο όταν μαθαίνουμε ότι μεγάλα και αναγνωρισμένα σχολεία αρνούνται να δεχθούν μαθητές που πάσχουν από διαβήτη. Μάλιστα, ο διαβητολόγος και δήμαρχος Υμηττού Χρήστος Ζούπας δήλωσε ότι δεκάδες γονείς δεν δηλώνουν την πάθηση των παιδιών τους στα σχολεία για να τα δεχθούν και κάθονται στα κάγκελα του σχολείου, μήπως τύχει τίποτα ξαφνικό. Είδαμε και ωραίες φωτογραφίες από το Μαξίμου, όπου ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με τους συνταξιούχους, η πλειοψηφία των οποίων ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας. Τι περίεργο, ο πρωθυπουργός κατανοεί το πρόβλημά τους, αλλά δεν μπορεί να τους υποσχεθεί τίποτα, λόγω της κρίσης. Αντιθέτως, ο πρωθυπουργός δηλώνει ανυποχώρητος έναντι των τραπεζιτών, ούτε καν συναντάται μαζί τους, αλλά εξασφαλίζει 28 δισ. ευρώ για τη μακροημέρευσή τους. Στα νοσοκομεία πεθαίνει κόσμος και κυρίως χάνει την αξιοπρέπειά του.
Προφανώς η υγεία δεν έχει σχέση με την ανταγωνιστικότητα και την αναπτυξιακή πολιτική. Έχει σχέση, όμως, το Βατοπέδιο, για το οποίο διά μαγείας εξαφανίστηκε η γραφειοκρατία, προκειμένου να τρέξουν οι ανταλλαγές και οι απαραίτητες προμήθειες. Ενώπιον της Εξεταστικής Επιτροπής, η μία υπηρεσία τα ρίχνει στην άλλη (υπηρεσίες βουτηγμένες στη διαφθορά).
Και μέσα σε όλα αυτά, το σύστημα της Δικαιοσύνης προσπαθεί να μαζέψει τα ασυμμάζευτα. Προσπαθεί να σώσει το κύρος του κράτους και τη χαμένη αθωότητα των κρατούντων. Είναι, όμως, τόση η συσσώρευση της διαφθοράς, έχει τόσο πολύ μπουκώσει το σύστημα, που πλέον έχει αρχίσει να ξερνάει σαν οχετός σκάνδαλα και αυθαιρεσία. Δεν είναι μόνο η ανικανότητα ή τυχαία περιστατικά που έφεραν περίπου 25 μεγάλα σκάνδαλα στην κοινή θέα, αλλά η αδυναμία του συστήματος να τα κρατήσει στο σκοτάδι, όπως γινόταν στο παρελθόν. Α, και μία παρατήρηση γνωστού νομικού, που έχει τη σημασία της. Αλήθεια, ποιος γνώριζε πριν από δέκα περίπου χρόνια τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, που τώρα έχει μετατραπεί σε πρωταγωνιστή της δημόσιας ζωής;
Είναι όλα τόσο μαύρα και άραχλα; Με βεβαιότητα ουδείς μπορεί να απαντήσει, πιστέψτε με. Ωστόσο, για να μπορούμε να δούμε κάποιο φως στο τούνελ στο οποίο έχουμε εισέλθει, να εμφανιστούν τα αντανακλαστικά μιας κοινωνίας που βγαίνει από το λήθαργο, θα πρέπει να δούμε κατάματα την κατάσταση, αλλά να δώσουμε και μία θετική προοπτική, όπως μου συνέστησαν. Εντάξει, ας δώσω και μία θετική προοπτική. Την απόφαση που αναμένεται να ληφθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση για στρατόπεδα συγκέντρωσης λαθρομεταναστών! Εντός ή εκτός της επικράτειάς της, είναι κάτι που εξετάζεται. Πιθανώς θα κριθεί σε οικονομικό επίπεδο, δεδομένου ότι η Ε.Ε. θα πληρώσει αδρά για αυτά τα στρατόπεδα, ίσως και με το κεφάλι.
Άρα, να η ευκαιρία. Γιατί ως χώρα μπορεί να μην προχωρήσαμε με τα φωτοβολταϊκά, αλλά μπορούμε να δούμε ως ευκαιρία το μετανάστη. Μπορούμε να ντύσουμε το σχέδιο και με μία ανθρωπιστική επίφαση και να γνωρίσουμε νέους ρυθμούς ανάπτυξης και πλούτου. Ίσως για να μας δώσουν να καταλάβουμε -αν δεν το έχουμε ήδη καταλάβει- ότι η επίπλαστη ευημερία μας περνά από τη συγκέντρωση κι άλλου πλούτου στους οικονομικά πανίσχυρους και τη δικαίωση της ρήσης του ήρωα της σπουδαίας ταινίας του Όλιβερ Στόουν Γουόλ Στριτ, Γκόρντον Γκέκο, η απληστία είναι καλή.
Αλλά, για να μην ξεχνιόμαστε, η εποχή μάλλον ξεπερνά τον Γκέκο, και μάλιστα από ηθικής άποψης, καθώς φτάσαμε στο σημείο που οι οικονομικά αδύναμοι θα μπαίνουν στην αρένα για να αλληλοεξοντωθούν, δίνοντας απολαυστικό θέαμα στην παρέα που πίνει το παγωμένο πράσινο τσάι της.
http://www.e-tipos.com/content/staticfiles/issues/2008/11/22/Review/review_76%203.pdf
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου