Η άγνωστη Κίνα: τα μυστικά του κόκκινου γίγαντα

Τα τελευταία χρόνια οι γνώσεις μας για την Κίνα έχουν αυξηθεί σημαντικά. Η Δύση μυείται στα μυστικά του «κόκκινου γίγαντα», άλλοτε τρομάζει από τα μεγέθη και άλλοτε γοητεύεται από τις αντιφάσεις και τον εξωτισμό του. Η πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου όμως ξέρει καλά το παιχνίδι της γοητείας. Αποκαλύπτεται σιγά σιγά, δεν προδίδει τα μυστικά της και προσθέτει αργά και σταθερά νέα κομμάτια στο παζλ της εικόνας της. Το φιλόδοξο διαστημικό της πρόγραμμα, η μανία των Κινέζων για τις πλαστικές επεμβάσεις και η καθημερινότητα σε μία από τις πιο μολυσμένες πόλεις του κόσμου είναι μερικές μόνο από τις άγνωστες πτυχές μιας χώρας που παντρεύει εντυπωσιακά τις αντιθέσεις. Και το ταξίδι συνεχίζεται…
Το καλοκαίρι του 2006 το Πεκίνο γιόρτασε την ολοκλήρωση ενός φιλόδοξου έργου που είχε οραματιστεί πρώτος ο Μάο δεκαετίες πριν. Ο «σιδηρόδρομος που αγγίζει τα αστέρια», όπως λένε με υπερηφάνεια οι Κινέζοι, το νέο τεχνολογικό επίτευγμα της Χώρας του Κόκκινου Δράκου συνδέει την Κίνα με το Θιβέτ. Με 100.000 εργάτες και προϋπολογισμό ύψους 4,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων το έργο τελείωσε πριν από την επίσημη προθεσμία. Περισσότερα από 1.000 χιλιόμετρα ανθεκτικού μετάλλου ενώνουν πλέον την πόλη Γκολμούντ, τελευταίο σταθμό πριν από τα Ιμαλάια στην κινεζική «Αγρία Δύση», με την πρωτεύουσα του Θιβέτ, Λάσα. Για την Κίνα το «μεγάλο τρένο», αναπόσπαστο κομμάτι μιας φρενήρους οικονομικής ανάπτυξης, έλαβε διαστάσεις εθνικού στοιχήματος. Ενδυναμώνει την ισχύ της στην ταραγμένη επαρχία και επιβεβαιώνει τη θέση της ως τεχνολογική υπερδύναμη.
Για το Θιβέτ όμως αποτελεί την απαρχή μιας «πολιτιστικής γενοκτονίας» με άγνωστες συνέπειες. Ο μαζικός τουρισμός απειλεί την καθαρότητα της κουλτούρας του και ενδέχεται να έχει καταστροφικές επιπτώσεις στο περιβάλλον του παρθένου μέχρι σήμερα τόπου. Τα νέα βαγόνια διασχίζουν λίμνες που θεωρούνται ιερές από τους κατοίκους, ενώ πολλά απάτητα μέχρι σήμερα μονοπάτια που διασχίζει ο σιδηρόδρομος αποτελούσαν καταφύγιο για αντιλόπες και άλλα άγρια ζώα.
Το τρένο «της μεγάλης επιρροής» όμως, όπως το βάφτισαν οι δυτικοί αρθρογράφοι, κρύβει και άλλα σκοτεινά σημεία. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία 40 εργάτες έχασαν τη ζωή τους, επειδή δεν άντεξαν το υψηλό υψόμετρο. Οι οργανώσεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγγέλλουν ότι ο πραγματικός αριθμός των ανθρώπων που θυσιάστηκαν στο απέραντο εργοτάξιο της «Στέγης του Κόσμου» είναι πολύ μεγαλύτερος.
Η ώρα είναι 7.30 το πρωί. Οι δρόμοι του Λίνφεν είναι ακόμη σκοτεινοί και οι οδηγοί τούς διασχίζουν με αναμμένα φώτα. Μέσα σε ένα βαρύ πέπλο αιθαλομίχλης οι κάτοικοι της πόλης πηγαίνουν στις δουλειές τους καλυμμένοι με χειρουργικές μάσκες, για να προστατευθούν από τα βλαβερά σωματίδια που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα. Το σκηνικό θυμίζει σενάριο ταινίας καταστροφής, αλλά εκτυλίσσεται καθημερινά στην επαρχία Σανξί, στο βορρά της Κίνας. Εδώ χτυπάει η καρδιά της «αχόρταγης» βιομηχανίας άνθρακα, η οποία καλύπτει τα 2/3 των ενεργειακών αναγκών της χώρας. Το ίδιο συμβαίνει και στη βιομηχανική πόλη Τιανγίνγκ, με τα δεκάδες μεταλλεία μολύβδου. Δεκαέξι από τις 20 πιο μολυσμένες πόλεις του κόσμου βρίσκονται στην Κίνα, επισημαίνει η Παγκόσμια Τράπεζα, περιγράφοντας μια θλιβερή πραγματικότητα: αυτό είναι το τίμημα της ιλιγγιώδους ανάπτυξης της Χώρας του Κόκκινου Δράκου. Η ακόρεστη δίψα της για ενέργεια, η απουσία περιβαλλοντικής πολιτικής, η θυσία σπάνιων οικοσυστημάτων στο βωμό του κέρδους και η λειτουργία παράνομων, ανεξέλεγκτων ορυχείων είναι μερικές μόνο από τις πηγές του κακού.
Τα αποτελέσματα είναι ορατά και ανησυχητικά. Η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο, σχεδόν όλα τα ποτάμια είναι πλέον μολυσμένα, ο μισός πληθυσμός δεν έχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό και η όξινη βροχή μολύνει το 30% των εδαφών. Και φυσικά η μόλυνση πλήττει κυρίως τους φτωχούς αγροτικούς πληθυσμούς και απειλεί εν τέλει την ίδια την ανάπτυξη της Κίνας. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν πρόωρα 460 χιλιάδες Κινέζοι, λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Οι Κινέζοι ανέκαθεν «υπέφεραν» για χάρη της ομορφιάς, γράφει το περιοδικό «Time». Από την εποχή όμως της βάρβαρης περίδεσης των ποδιών, μιας παραδοσιακής πρακτικής που επέβαλλε το θρυμματισμό και το ασφυκτικό τους δέσιμο για να γίνουν λεπτά, πολλά έχουν αλλάξει. Οι σύγχρονοι Κινέζοι βελτιώνουν την εξωτερική τους εμφάνισή σε κλινικές πλαστικών επεμβάσεων, που τα τελευταία χρόνια ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια στις μεγάλες πόλεις. Στην «Πόλη των Ονείρων», λόγου χάρη, τη βιομηχανική Σενζέν, οι πλαστικές έχουν την τιμητική τους.
Χιλιάδες ευκατάστατοι πελάτες καταφθάνουν με την επιθυμία να αποκτήσουν νέα και πιο στρογγυλά μάτια ή μια πιο καλλίγραμμη μύτη ως… το τέλειο αξεσουάρ για το καινούργιο τους αυτοκίνητο ή τα πανάκριβα ρούχα τους. Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε το 2007 το Ινστιτούτο «Horizon Research», κάθε χρόνο πραγματοποιούνται στην Κίνα ένα εκατομμύριο αισθητικές επεμβάσεις. Το 33% των Κινέζων ζητεί «στρογγυλά και λιγότερο σχιστά μάτια και ωοειδές πρόσωπο»… δυτικού τύπου. «Η συντριπτική πλειονότητα των νεαρών Κινέζων μεγάλωσε με αμερικανικές τηλεοπτικές σειρές, ενώ οι δημοφιλείς διαφημίσεις προβάλλουν πάντοτε τις ίδιες ξανθές καλλονές με τα μεγάλα, γαλάζια μάτια», εξηγεί η Βίβιαν Νγκάι, «βασίλισσα της ομορφιάς» στο Πεκίνο.
Από το τέλος της δεκαετίας του ’90 ήταν μία από τους πρώτες που οσμίστηκαν την «έκρηξη» στις πλαστικές που θα ακολουθούσε. Στην Κίνα οι αισθητικές επεμβάσεις δεν αποτελούν μόνο μέσο για την επίδειξη του πλούτου, αλλά και απαραίτητο εργαλείο για την απόκτησή του. «Η Κίνα έχει παρά πολλούς κατοίκους. Πώς να ξεχωρίσει κανείς σε ένα πληθυσμό 1,3 δισεκατομμυρίων; Φανταστείτε ότι ένας εργοδότης εξετάζει δύο ανθρώπους με ανάλογες ικανότητες. Είναι σίγουρο ότι θα επιλέξει εκείνον με την καλύτερη εμφάνιση», λέει ο ιδιοκτήτης ενός κέντρου ομορφιάς στο Σενζέν.
Από την εποχή που ο Μάο δήλωνε ότι η χώρα του δεν μπορεί να εκτοξεύσει στο Διάστημα… ούτε μια πατάτα, το διαστημικό πρόγραμμα της Κίνας έχει κάνει τεράστια άλματα. Το Νοέμβριο του 1999 η χώρα εκτόξευσε τον πρώτο μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο με την ονομασία Σενζού, που σημαίνει «Θεϊκό Σκάφος», ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα η Κίνα έγινε η τρίτη χώρα, μετά τη Ρωσία και τις ΗΠΑ, που έστειλε άνθρωπο στο Διάστημα. Ο «ταϊκοναύτης» Γιανκ Λιγουέι παρέμεινε για 21 ώρες σε τροχιά, έκανε 14 περιστροφές γύρω από τη Γη και έγινε δεκτός με τιμές ήρωα κατά την επιστροφή του στην πατρίδα. Ακολούθησαν και άλλες επιτυχίες. Τον Οκτώβριο του 2005 η Χώρα του Κόκκινου Δράκου επανέλαβε το κατόρθωμά της με την εκτόξευση του Σενζού VΙ, ενώ το 2007 έθεσε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη τον πρώτο δορυφόρο εξερεύνησης (Τσανγκ-ε 1). Η Κίνα σχεδιάζει τώρα να εκτοξεύσει στο Διάστημα 15 πυραύλους και 17 δορυφόρους και σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις η επόμενη επανδρωμένη της αποστολή στη Σελήνη θα γίνει το 2020. Τέλος, έχει εκφράσει ενδιαφέρον για να συμμετάσχει κι αυτή στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Μέχρι στιγμής όμως δεν έχει επιτευχθεί κάποια συμφωνία. Για όλες αυτές τις αποστολές που προγραμματίζονται για το μέλλον μια στρατιά από ειδικούς εργάζεται πυρετωδώς, ενώ η κυβέρνηση αναμένεται να δαπανήσει 1,1 δισεκατομμύριο ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί με το 1/10 του αντίστοιχου προϋπολογισμού της ΝΑSA. To φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα της Κίνας αντιμετωπίζεται ωστόσο με σκεπτικισμό. Πολλοί βλέπουν πίσω από την παρουσία της στο Διάστημα την απαρχή μιας νέας κούρσας διαστημικών εξοπλισμών.
Στην Κίνα η σεξουαλική ζωή… αρχίζει αργά και τελειώνει νωρίς, ενώ στα ερωτικά ζητήματα «ο κινεζικός λαός είναι ο πιο συντηρητικός του κόσμου», διαβεβαιώνει ο Παν Σουίμινγκ, διευθυντής του Ινστιτούτου Σεξουαλικότητας του Πανεπιστημίου του Πεκίνου. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα οι Κινέζοι δίνουν το πρώτο τους φιλί κατά μέσο όρο στα 23 τους χρόνια, το 15,2% θεωρεί «ανήθικο» το σεξ πριν από το γάμο, ενώ οι άνδρες ηλικίας 44 ετών κάνουν έρωτα μόλις μία φορά το μήνα. Ανάλογη είναι η κατάσταση και για τις γυναίκες, «το άλλο μισό του ουρανού», όπως τις είχε χαρακτηρίσει ο Μάο. Η σεξουαλική τους ζωή είναι ακόμη πιο σύντομη, ενώ ένα ποσοστό «80% δεν έχει γνωρίσει τον οργασμό», σύμφωνα με το πρακτορείο Νέα Κίνα. Η πραγματικότητα που αποκαλύπτουν οι αριθμοί όμως είναι η μία όψη του νομίσματος. Και αυτό γιατί η καλπάζουσα οικονομία και η υιοθέτηση πιο φιλελεύθερων απόψεων, σε πολλούς τομείς της ζωής, ανέτρεψαν τα δεδομένα. Ο συντηρητισμός στην κινεζική επαρχία παραμένει. Στις μεγαλουπόλεις όμως «οι νέοι δεν διστάζουν πλέον να ερωτοτροπούν δημόσια στα πάρκα και να πειραματίζονται σε νέες πρακτικές που βλέπουν στο διαδίκτυο και τα πειρατικά DVD που προέρχονται από τη Δύση», σημειώνει ο «Guardian». Κοινωνιολόγοι, εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και ψυχολόγοι συμφωνούν ότι η Κίνα απελευθερώνεται, παρά το γεγονός ότι η σεξουαλική εκπαίδευση στα σχολεία και τα πανεπιστήμια παραμένει στοιχειώδης. Η χώρα παράγει σήμερα το 70% των σεξουαλικών βοηθημάτων που διοχετεύονται σε ολόκληρο τον κόσμο, ενώ η πορνεία αποτελεί πλέον μία επικερδή βιομηχανία.

http://www.e-tipos.com/pdfViewer?selectedinsert=28