Κυριακή 31 Αυγούστου 2008

Η άγνωστη Κίνα: δύσκολο να είσαι γυναίκα στην Κίνα


Οι γυναίκες είναι το μισό του ουρανού και πρέπει να το κατακτήσουν», τάδε έφη Μάο Τσετούνγκ… Όταν ο ίδιος σου ο ηγέτης, που όλοι τον προσκυνούν σαν θεό, υποστηρίζει ότι πρέπει να παλέψεις για να αποκτήσεις αυτό που δικαιωματικά σου ανήκει, σε τι να ελπίζεις; Η εποχή κατά την οποία η ζωή μιας γυναίκας στην Κίνα κατευθυνόταν αποκλειστικά από τα ανδρικά μέλη της οικογένειάς της δεν είναι και τόσο μακρινή. Μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες όλες οι δραστηριότητες μιας Κινέζας ελέγχονταν από τον πατέρα, τον αδελφό ή τον άντρα της. Ακόμα και αν ο τελευταίος πέθαινε, η χήρα δεν είχε το δικαίωμα να ξαναπαντρευτεί. Σήμερα στις πόλεις τουλάχιστον αυτό έχει αλλάξει. Κανείς δεν σκανδαλίζεται πλέον επειδή μια γυναίκα πηγαίνει σχολείο, ή βγαίνει με φίλους, ή ζει με κάποιον που η ίδια έχει επιλέξει. Η κινέζικη επαρχία πάλι έχει τους δικούς της αυστηρούς κανόνες που κάμπτονται μόνο και μόνο επειδή η γυναικεία εργασία είναι απαραίτητη για την επιβίωση της οικογένειας.
Σε μια χώρα όπου οι απαγωγές γυναικών για σωματεμπορία είναι σύνηθες φαινόμενο, όπου τα θηλυκά μωρά δεν είναι επιθυμητά, όπου τα ποσοστά των αγράμματων γυναικών είναι υψηλά και η γυναικεία άμισθη εργασία εκθειάζεται, πώς να μιλήσει κανείς για πραγματική χειραφέτηση; Στην Κίνα, όπου ακόμα υπάρχουν γυναίκες με παραμορφωμένα πόδια λόγω του παλαιού εθίμου που ήθελε τις γυναίκες να δένουν τα πόδια τους από την παιδική τους ηλικία, όπου λέξεις όπως «δημοκρατία» και «ανθρώπινα δικαιώματα» απαγορεύονται ακόμα και ως όροι αναζήτησης στο Διαδίκτυο, η ουσιαστική χειραφέτηση ίσως να αποτελεί στόχο ουτοπικό.
Η κινεζική κυβέρνηση συχνά δίνει στη δημοσιότητα εκθέσεις για τα δικαιώματα των γυναικών στη χώρα και για τις προόδους που έχουν συντελεστεί στο συγκεκριμένο τομέα, εκθέσεις που καταγγέλλονται ως ελλιπείς και κίβδηλες από τον ΟΗΕ και τις διάφορες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αφού, όπως υποστηρίζουν, βασίζονται στη θεωρία και στους νόμους όπως έχουν θεσπιστεί, μόνο που οι νόμοι αυτοί δενεφαρμόζονται.
Πριν από μερικές ημέρες τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία μετέδωσαν τη σύλληψη και τη φυλάκιση του πρώτου άνδρα που καταδικάστηκε για σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας βάσει του σχετικού νόμου που πρόσφατα ψηφίστηκε. Μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση, που μένει να φανεί αν θα συνεχιστεί και μετά το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων.
Μέχρι την εποχή του Μάο Τσετούνγκ οι γυναίκες ήταν για το σπίτι. Κέντημα, μαγείρεμα, καθάρισμα και ανατροφή των παιδιών ήταν τα απαραίτητα εφόδια για τη ζωή τους. Ούτε καν να αθληθούν δεν μπορούσαν λόγω της παραμόρφωσης των ποδιών τους, που είχε στόχο να κάνουν πιο μικρά, θηλυκά βήματα! Ο Μάο αναγνωρίζει την αναγκαιότητα να τις εντάξει στο ενεργό δυναμικό της κοινωνίας – και του στρατού. Αναγνωρίζει και την αναγκαιότητα να τις μορφώσει, αφού θεωρεί πως με τον τρόπο αυτό θα είναι πιο αποτελεσματική η προπαγάνδα του. Βέβαια, με την εμφάνιση του Μάο εξαφανίζονται από τις γυναικείες γκαρνταρόμπες τα ζωηρά χρώματα, τα αξεσουάρ, το μακιγιάζ, οι περμανάντ και γενικά όλα εκείνα τα στοιχεία της «καπιταλιστικής παρακμής» που έκαναν μέχρι τότε μια γυναίκα να νιώθει διαφορετική από τις άλλες. Τώρα η διαφορετικότητά τους θα προκύπτει από τη στάση «ισοτιμίας» που θα τηρεί απέναντί τους το κράτος. Δουλειές για όλους, ανεξαρτήτως φύλου.
Η «απελευθέρωση της γυναίκας» συγκαταλέγεται πλέον στις μεγάλες κατακτήσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ). Από το 1949 και έπειτα καμία γυναίκα δεν μπορεί να εξαναγκαστεί σε ένα γάμο που δεν επιθυμεί και ακόμα και η τελευταία αγρότισσα έχει δικαίωμα να διεκδικήσει μισθό. Μέχρι τον περασμένο Μάιο όμως καμία γυναίκα δεν είχε καταφέρει να κατακτήσει κάποιο από τα ανώτατα πολιτικά αξιώματα.
Σε πρόσφατο σχετικό αφιέρωμα του γερμανικού περιοδικού «Spiegel Spezial» παρουσιάζονται γυναίκες που έχουν καταφέρει να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Νέες, δραστήριες, πλούσιες ή πολλά υποσχόμενες, μιλούν για τις αντιξοότητες που αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν. Πρόκειται όμως για γυναίκες της πόλης. Η μία κόρη στρατιωτικών που είχε την αρωγή του κράτους σε κάθε της προσπάθεια και διέθετε την εξυπνάδα και την ετοιμότητα να αδράξει τις ευκαιρίες και η άλλη κόρη εμπόρων που είχε τα χρήματα να κυνηγήσει τα όνειρά της. Και οι δύο μιλούν για διακρίσεις κατά των γυναικών στον ιδιωτικό τομέα, καθώς οι ξένοι θεωρούν τους άντρες πιο ευέλικτους, ένας διαχωρισμός που θεωρείται, όπως υποστηρίζουν, αδιανόητος στις κρατικές επιχειρήσεις. Και οι δύο χαρακτηρίζουν «φυγόπονες» τις γυναίκες εκείνες που αναζητούν μια καλύτερη τύχη εκτός των κινεζικών τειχών. Όμως, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, έτσι και στην Κίνα δεν «βράζουν στο ίδιο καζάνι» όλες οι γυναίκες. Υπάρχουν μεν οι λαμπερές και ελπιδοφόρες εξαιρέσεις που ανοίγουν το δρόμο για τους υπόλοιπους, αλλά αν κάποιος κοιτάξει λίγο πιο πίσω από τα φώτα της πόλης, στην επαρχία, όπου η πείνα, οι ελλιπείς υποδομές (συμπεριλαμβανομένων και αυτών που αφορούν σε θέματα παιδείας) και η ανυπαρξία ευκαιριών είναι καθεστώς, θα διαπιστώσει ότι υπάρχει και η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού. Θα δει ότι η ισότητα του Κομμουνιστικού Κόμματος δεν είναι εφαρμόσιμη. Τα χιλιάδες νεαρά κορίτσια που εγκαταλείπουν τις οικογένειές τους και το σχολείο και μένουν σε οικοτροφεία εργοστασίων, όπου εργάζονται ατελείωτες ώρες προκειμένου να ταΐσουν τους δικούς τους, δεν πρόκειται να γίνουν διευθύντριες ή μάνατζερ εταιριών.
Σε μια αχανή χώρα όπως αυτή, με τα δισεκατομμύρια των κατοίκων και την αδιαφάνεια που τη χαρακτηρίζει σε πολλούς τομείς, προκύπτει από μόνο του το ερώτημα αν αρκούν μερικές δεκάδες κούκοι για να φέρουν την άνοιξη!
Με πληθυσμό που αγγίζει το 1,3 δισ. και με τους περισσότερους κατοίκους να ζουν υπό καθεστώς τραγικής φτώχειας, η πολιτική του ενός παιδιού ανά οικογένεια από μόνη της δεν αποτελεί απαραίτητα κάτι το μεμπτό.
Η κινεζική κυβέρνηση εισήγαγε το μέτρο το 1979 προκειμένου να ελέγξει την αύξηση του πληθυσμού, μειώνοντας έτσι τα κοινωνικά βάρη που έπρεπε η ίδια να επωμισθεί -επιδόματα, ασφάλειες κ.λπ.-, αλλά και για την «αποσυμφόρηση» της χώρας. Η εφαρμογή όμως του μέτρου αλλά και το όλο σκεπτικό πίσω από αυτό το έχουν καταστήσει άκρως αμφιλεγόμενο τόσο εκτός όσο και εντός των συνόρων της χώρας.
Βάσει του σχεδίου, κάθε οικογένεια που θα ξεπερνούσε το όριο του ενός παιδιού θα έπρεπε να καταβάλει ένα πρόστιμο, ανάλογα πάντα με το εισόδημά της.
Μέχρι σήμερα όμως παρατηρείται ότι όχι μόνο δεν καταβάλλεται το πρόστιμο αλλά οι οικογένειες που διαθέτουν περισσότερα παιδιά εισπράττουν τα ίδια επιδόματα με εκείνους που συμμορφώνονται με τη νομοθεσία.
Ο ίδιος νόμος προβλέπει να επιτρέπεται η απόκτηση δεύτερου παιδιού αν το πρώτο παιδί του ζευγαριού είναι κορίτσι ή… άτομο με ειδικές ανάγκες!
Μεμπτή είναι η πρακτική εφαρμογή του νόμου, που βάσει των εκθέσεων διαφόρων οργανώσεων για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει συχνά ως αποτέλεσμα τον εξαναγκασμό των γυναικών σε εκτρώσεις ή σε στείρωση, καθώς και τη δολοφονία (κυρίως με τη μέθοδο της αναγκαστικής ασιτίας) του βρέφους αν αυτό είναι κορίτσι. Πολλές φορές είναι η μητέρα που βάζει τέλος στη ζωή της κόρης της, καθώς η γέννηση κοριτσιού θα μπορούσε να είναι η αιτία για να την εγκαταλείψει ο άντρας της ή να αποκτήσει παλλακίδα!
Μια γυναίκα που γεννάει κορίτσια στην Κίνα θεωρείται ουσιαστικά «άχρηστη» στη διαδικασία διαιώνισης του είδους. Το σκεπτικό αυτό έχει φέρει τα πάνω κάτω και στα ποσοστά ανδρών-γυναικών στο συνολικό πληθυσμό, με τις ποσοστώσεις πλέον να είναι 117-100 υπέρ των ανδρών, αριθμός αρκετά υψηλός αν αναλογιστεί κανείς ότι κάτω από φυσιολογικές συνθήκες η διαφορά δεν ξεπερνά τις τρεις μονάδες.

http://www.e-tipos.com/pdfViewer?selectedinsert=28

1 σχόλιο:

ritsmas είπε...

Ειχατε πάει Πεκινο αποστολή ;